De Vlaams Solidaire Vakbond organiseerde in hotel ‘De Basiliek’ een debat over de rol van de vakbonden onder het motto “Vlaamse strijd = sociale strijd. Belgische vakbonden : kansen en bedreigingen.”
De disputanten waren :
Johan Velghe, actief in Vlinks
Johan Vanslambrouck, ex-voorzitter van Voorpost en ex-voorzitter van Ijzerwake.
Moderator : Lawrence Urbain.
Eerst mochten de gesprekspartners zichzelf en hun vereniging voorstellen.
Johan Velghe : “Vlinks bestaat vandaag één jaar als netwerkgroep van sociaal-flaminganten. We willen het sociale onrecht dat er heerst aanpakken. We stappen binnen in de modale leefwereld van de Vlamingen. Wekelijks publiceren we teksten op knack.be . We willen de Vlaamse samenleving inhoud geven. Vlinks is voor maximale autonomie met een benefiet voor de hele Vlaamse bevolking.
We zijn niet-marxistisch en willen de zwakkeren sterker maken. Rechts is voor ons zij die ongelijkheid een natuurlijk gegeven vinden. Wij willen mensen in nood opvangen. Alles wat Vlaams en sociaal is, is altijd van onderuit op de straat afgedwongen.”
Johan Vanslambrouck : “Wij vierden onlangs onze 40ste verjaardag met de actiegroep Voorpost. We willen onze visie op straat in de praktijk brengen. Met een heel-Nederlandse dimensie, taalkundig één met Nederland. We kiezen voor de rechtse revolte. Rechts zijn voor ons niet de grote multinationals. We kiezen op een positieve manier voor de traditionele waarden : het gezin, de scheiding tussen kerk en staat, de gelijkheid van man en vrouw. Het graafschap Vlaanderen heeft hier altijd een voortrekkersrol in gespeeld.
Vandaag is er hier een grote instroom van buitenlanders. Wij komen eerst op voor de rechten van het eigen volk. Vreemdelingen moeten opgaan in onze samenleving. In onze politieke acties zijn we niet blind voor de sociale solidariteit. Met onze actie ‘Huizen van Vlaamse Solidariteit’ steunen we veel armen in de Vlaamse samenleving.”
Vraag : Welke rol moeten vakbonden spelen om die problemen aan te pakken ?
Johan Vanslambrouck : “Vakbonden hebben nog een rol. België is één van de meest herverdelende landen. Er is nog een onevenwicht in de machtsverhoudingen. Vakbonden moeten opkomen voor de niet-mondige groepen.
Een Vlaamse vakbond kan niet optornen tegen de traditionele vakbonden. Vakbonden zijn bijzonder machtige instellingen, het zijn o.a. uitkeringskantoren voor de werkloosheidsvergoedingen. De erkenningscriteria zijn : 1) 50.000 leden hebben 2) over heel het land georganiseerd zijn 3) een erkenning hebben en zetelen in de Nationale ArbeidsRaad (NAR).”
Johan Velghe : “Wij houden een pleidooi voor een éénheidsvakbond. We stellen ons vragen bij een verdere verzuiling. Wat met de Vlaams Solidaire Vakbond ?
Ik ben niet gelukkig met de vakbonden hoe ze vandaag gestructureerd zijn. Vakbonden evolueren niet. Ze zijn bezig met de status quo. Vakbonden zijn nodig om de sociale zekerheid te beschermen. Vakbonden zijn behoudsgezind. Ze hebben geen baat bij een éénheidsvakbond.”
Johan Vanslambrouck : “De verzuiling is er. Het is belangrijk dat men zijn eigen inbreng heeft. VSV is nuttig als drukkingsgroep. De vakbonden verdedigen eerst hun eigen machtspositie. Het ABVV in Wallonië komt niet op tegen de misbruiken van o.a. de beroepswerklozen. Men heeft last om in de unitaire structuren te blijven opereren.”
Johan Velghe : “In de vakbonden beweegt er iets. Ook binnen het ABVV. VSV is geen vakbond. Zeker inhoudelijk. Staat niet voor emancipatie.
Vakbonden hebben een sociale functie. Via de vakbond hebben de werkgevers een gesprekspartner. De vakbonden moeten een tegenmacht kunnen opbouwen. Hun geld staat in het buitenland.”
Johan Vanslambrouck : “Vakorganisaties betalen dopgeld. Dit bestaat nergens anders in de wereld. De vakbonden krijgen ieder jaar 350 miljoen euro. Hierop is er geen controle. De wet van 1921 op de boekhoudverplichting.
Bij stakingen staan er meestal piketten. Er is ook nog het recht op arbeid. De organisatie van een staking gaat volledig uit van de vakbond.”
Vraag : moeten vakbonden rechtspersoonlijkheid krijgen ?
Johan Velghe : “We leven in een particratie. Stakingen zijn bijna altijd politiek. Vakbonden doen te veel aan oplapwerk. Ze hebben geen alternatief op de snel veranderende maatschappij. Vandaag leven we in een robotmaatschappij met veel minder werkgelegenheid. Vakbonden hebben bijv. geen zicht op de rol van vrijwilligers in de maatschappij of over burn out’s en echtscheidingen. Als middenveldorganisatie moeten ze zich hierover uitspreken. Ook het basisinkomen voor mensen, de vakbond moet dit debat durven aangaan. Rechtvaardige belastingen en een 30 urenweek met behoud van loon.”
Johan Vanslambrouck : “In een vakbond is er geen interne democratie. De Belgische vennootschapsbelasting ligt 10% hoger dan het EU-gemiddelde, denk maar aan de erfenisrechten en de registratierechten. Er is een verschuiving van arbeid. Anderzijds is er bijkomende arbeid in o.a. de zorgsector.”
Vraag : de asiel en migratiecrisis. Vakbonden lopen hierin mee. Er is te weinig werk. Moet men niet eerder zich protectionistisch opstellen ?
Johan Velghe : “Wie veroorzaakt de vluchtelingencrisis ? Het ultra-liberalisme. We scheppen zelf de vluchtelingenstromen. We moeten de zwakkeren verdedigen. De vakbonden stappen hierin mee.”
Johan Vanslambrouck : “Tussen de vluchtelingen zitten veel economische gelukzoekers. Dit moet niet ten koste gaan van de eigen kansarmen. We zijn voor de opvang van de echte vluchtelingen. Tijdelijk. Als het conflict is opgelost, kunnen ze terug naar hun land.
De sociale verzekering moet een evenwicht inhouden tussen bijdragen en ontvangsten.”
PAUZE
Enkele vragen uit de zaal o.a. over uitgelokte rellen door Turken in Gent bij een betoging van Voorpost .
Johan Velghe : “Dit is het falen van onze inburgering.”
Vraag : kan men het Baskische coöperatieve systeem van Mondragon (eigen bedrijven, scholen, banken, supermarkten) naar Vlaanderen kopiëren ?
Johan Velghe : “Fagor. Ik ben voorstander van coöperatieven. Slaat op de lokale economie. Streekgebonden producten. Een Vlaamse zuil met verse groenten ?”
Johan Vanslambrouck : “ARCO is een spijtig voorbeeld. Werkt perfect voor kleinschalige producten die lokaal gebonden zijn. Zoals het toerisme in Zuid-Tirol.”
Foto’s © Gazet van Hove.