Lezing : ‘Sterker door samenwerking. Nederland en Vlaanderen vandaag en in de wereld van morgen’
Een verslag van een lezing in Gent op 23 november 2016.
Axel Buyse is de hoogste diplomatieke vertegenwoordiger van de Vlaamse regering in Den Haag. Het Algemeen Nederlands Verbond (ANV) nodigde de voormalige chef Buitenland van De Standaard uit naar Gent om er te spreken over de toenemende samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland. Hij mocht een talrijk publiek ontmoeten.
De Vlaamse diplomatie is volwassen geworden
De geboren Kortrijkzaan Axel Buyse is een gedistingeerde en boeiende spreker. Als vertegenwoordiger van onze gemeenschap in Den Haag is hij een uithangbord voor de Vlamingen. Buyse vertelt dat de Vlaamse deelstaat en de Nederlandse staat vandaag innig met elkaar omgaan uit een ‘welbegrepen eigenbelang’. Met een – naar eigen zeggen – kleine overdrijving is de diplomatieke post in Den Haag stilaan uitgegroeid tot een ware ambassade.
Buyse trad in 2003 aan in Nederland en 2005 lag er door de intensieve werking van de Vlaamse diplomatie een strategiedocument op tafel. De Federale Overheid reageerde hier achterdochtig op. Zelfs de oranje kaft van het document zorgde voor onrust in Brussel. Deze onwennigheid en soms regelrechte vijandigheid van de Belgische diplomatie ten aanzien van de Vlaamse is vandaag grotendeels verdwenen. Ook Nederland is intussen gerustgesteld dat het zijn aloude beleid van niet-inmenging in Belgische politieke aangelegenheden niet hoeft los te laten door toch met Vlaanderen samen te werken.
Innige buren
De twee Nederlandstalige gebieden in Europa moeten een ‘zo breed en zo diep mogelijke samenwerking op basis van een gedeelde taal en een gedeelde cultuur’ uitwerken.
De samenwerking is niet alleen belangrijk omwille van de oude historische banden tussen de ‘Nederlanders’ in de meest brede betekenis van het woord, maar ook omwille van die verstrengelde economieën. 90% van de Belgische handel is Vlaams. Nederland is daarbij een prominente handelspartner. Met de anekdote dat meer dan de helft van de Antwerpse CEO’s een Nederlands paspoort bezitten, bewijst de diplomaat zijn stelling. ‘Onze geostrategische ligging noopt ons tot die samenwerking’, klinkt het. De Nederlanden vormen een ‘gouden delta’ aan de monding van de grote rivieren, aan de Noordzee, aan het kruispunt tussen Noord- en Zuid-Europa, tussen de Engelstalige wereld en het continent en als brug voor Scandinavië naar West-Europa. Deze ligging is de basis voor de welvaart van onze bevolking.
De samenwerking moet ook de positie van de Lage Landen beschermen. Dat bewijst de impact van de brexit op de beide economieën die intensief handelen met het – voorlopig nog – Verenigd Koninkrijk. Het is daarom belangrijk om een Noordzee-strategie uit te werken. Dit idee kwam in het nieuws nadat de Vlaamse minister-president het had over de Noordzee Unie, een ietwat ongelukkige term. De Britten staan nu niet meteen te springen om zich opnieuw aan een of andere unie te binden. Maar intense economische samenwerking blijft voor alle partners prioritair.
Buyse wijst op het belang van samenwerking op bovennationaal niveau en, hoewel de Europese Unie zeker grondige tekortkomingen kent, is de Europese gedachte de enige juiste. Maar Nederland en Vlaanderen tonen aan dat er ook op kleinere schaal coöperatie nodig is. Op Europees vlak zullen Vlaanderen en Nederland meer en meer de standpunten op elkaar afstemmen. ‘Willen we in Europa en in de wereld sterker staan, dan moeten we elkaar behandelen als belanghebbenden bij elke belangrijke beslissing’.
Zij die pleiten om van internationale handel opnieuw een federale bevoegdheid te maken, zijn er volgens Buyse er aan voor de moeite. ‘Dit is tegen onze belangen’, klinkt het ferm.
Een bloeiende toekomst
De voortrekkersrol die de Nederlandstaligen spelen in de ontwikkeling van verschillende nieuwe technologieën is hiervan een goed voorbeeld. Onze zwaktes moeten onze troeven worden. Zo kan afvalverwerking uitgroeien tot een belangrijke energiebron voor onze industrieën. Zeeuws-Vlaanderen integreert economisch meer en meer met Oost-Vlaanderen. De Zeeuwse haven fuseert met de Gentse, er komt een vaste spoorlijn vanuit Gent naar Terneuzen, Terneuzen krijgt een nieuwe sluis en zal zo een belangrijke schakel worden voor de Europese binnenvaart van Rotterdam naar Parijs. Maar de diplomaat heeft ook oog voor de moeilijkheden tussen de beide naties. De kilometerheffing van de Vlaamse regering hield geen rekening met de impact op de Noord-Brabantse wegen. Minister Ben Weyts excuseerde zich intussen aan de noorderburen voor het onbedoeld ontstane fileleed. Ook het gebikkel tussen Bpost en PostNL is geen mooi staaltje van ‘Nederlandse’ samenwerking.
Tijdens de hele uiteenzetting verwijst Buyse regelmatig naar de recente ontmoeting in Gent tussen minister-president Mark Rutte en minister-president Geert Bourgeois. Over twee jaar tijd vindt terug zo’n top klaar, welke regering er ook aan de macht is. De gemaakte afspraken tussen beide regeringsleiders worden al na een jaar geëvalueerd. Vlaanderen en Nederland zullen geleidelijk meer naar elkaar groeien.
Foto’s : (c) Reporters.