door Dominique Laridon – www.doorbraak.be .

Een nieuwe partij kan pas echt doorbreken als de oude partijen rot zijn. De PTB heeft een charismatisch kopstuk, een professionele strategie en de sympathie van een significante minderheid van de culturele en journalistieke elite. Toch is de grootste troef van de PTB de sterk verzwakte positie van de PS, die afstevent op een historische nederlaag bij de verkiezingen van 2019. De kans is dan ook groot dat de PTB over twee jaar een stevige en vaste positie verovert binnen het (Franstalige) politieke landschap. Wat betekent dat voor Vlaanderen?

Op de keper beschouwd zijn er geen redenen om bang te zijn voor het rode gevaar. Alle peilingen voorspellen dat de opkomst van extreem-links vooral een Waalse aangelegenheid is. De uitbraak van extreem-links zal natuurlijk gevolgen hebben voor Vlaanderen, maar op lange termijn lijken die gevolgen alleen maar positief.

Scenario 1 : de PTB komt (versterkt) in de oppositie 

Dit is het meest waarschijnlijke scenario. Hedebouw liet zich een jaar geleden ontvallen dat de PTB de eerstkomende 10 à 15 jaar niet zal meeregeren. De communisten zullen een grote verkieziningsoverwinning niet zomaar verkwanselen door al te overhaast in een regering te stappen. De populistische praatjes van de PTB zijn bij uitstek oppositieretoriek en de kans is groot dat hun sterk uitgedijde fracties liever plaatsnemen op de oppositiebanken, om vanuit die comfortabele positie verder alle andere partijen te bestoken.

Een sterke PTB in de oppositie heeft geen macht, maar des te meer invloed. Net zoals de doorbraak en verdere opgang van het Vlaams Blok het volledige politieke landschap in Vlaanderen beïnvloed heeft, zo ook zal de doorbraak en verdere opgang van de PTB het publieke debat en het beleid in Wallonië beïnvloeden. De PS zal onder druk van de PTB verder opschuiven naar links en zo nog verder wegdrijven van Vlaanderen. Als de PS aan de macht is in Wallonië, zal er gemikt worden op een zo links mogelijk beleid. Om een echt links beleid te voeren, zonder vervelende Vlamingen die op de rem staan, ontbreken op gewestelijk niveau de nodige hefbomen. De PS zal dus uit zelfbehoud meer bevoegdheden vragen.

Scenario 2 : de PTB wordt deel van de Waalse meerderheid

De politieke vogelwichelaars voorspellen dat een communistische dijkbreuk de klassieke machtspartij PS in de armen van de MR zal drijven. Na een zwaar verlies van de Waalse socialisten zou een heruitgave van paars de enige logische coalitie zijn. Maar misschien heeft de PS geen zin in een centrumregering, nadat ze net veel kiezers verloren heeft aan een concurrent op links. Het is best mogelijk dat de PS alle moeite van de wereld zal doen om de PTB mee in het bad te trekken. De dreiging op links kan alleen op deze manier geneutraliseerd worden.

Een Waalse regering van Verenigd Links, naar het model van het Franse Volksfront, zal onvermijdelijk botsen met de Vlaamse regering en elke federale regering waarin Vlamingen vertegenwoordigd zijn. Al snel zal duidelijk worden dat de gewestelijke regeringen in dit land nog altijd met handen en voeten gebonden zijn aan alle andere regeringen. De PTB-ministers in de Waalse Regering zullen hun PTB-programma nooit afdoende kunnen uitvoeren, zodat zelfs de communisten van de weeromstuit vragende partij worden voor een nieuwe stap in de staatshervorming. Vergeet ook niet dat een extreem-links beleid onfatsoenlijk veel geld kost, iets waar de huidige Financieringswet simpelweg niet in voorziet.

Scenario 3 : de PTB wordt deel van de Waalse én federale meerderheid

Dit scenario is het minst waarschijnlijk en toch niet geheel ondenkbaar. Regeren met extreem-links ligt moeilijk in Vlaanderen, maar een federale regering hoeft geen meerderheid te hebben in de beide taalgroepen (zoals de huidige en vorige federale regering illustreren). De Vlaamse socialisten en groenen besturen vandaag trouwens al met de PVDA in het Antwerpse district Borgerhout. Het valt zeker niet uit te sluiten dat centrumlinks een duivelspact smeedt met extreem-links om op die manier eindelijk elke rechtse invloed uit de regering te weren.

Een federale regering met communisten betekent een bom onder België. De Vlaamse Regering én de Vlaamse publieke opinie zouden op ramkoers komen met het Belgische niveau. Een nieuwe belastingslawine zou het welstellende Vlaanderen overspoelen. Waar alle andere scenario’s de apetijt voor een staatshervorming zouden versterken aan Franstalige kant, daar zou dit scenario net de Vlamingen radicaliseren. Bij de eerstvolgende verkiezingen zou een systeemhervorming onvermijdelijk worden: zelfs gematigde Vlamingen zouden op dat moment de autonomie eisen die een herhaling van dit scenario onmogelijk maakt.

Donkerrood = rooskleurig 

In Vlaanderen wordt vooral uitgekeken naar het resultaat dat de N-VA nog zal kunnen neerzetten in 2019. Toch zou het resultaat van de PTB wellicht meer impact hebben op de toekomst van België. Als de communisten inderdaad doorbreken en (vooral) in Franstalig België een plaats aan de politieke tafel veroveren, dan zal dit de erosie van België spectaculair versnellen. Het is daarbij niet eens echt belangrijk of de PTB in de oppositie of in de regering verzeilt: in elk mogelijk scenario komt een nieuwe stap in de staatshervorming dichterbij.

Flaminganten moeten dus niet wanhopen. Zelfs wanneer Vlaams-nationalisten met zichtbaar genoegen de traditionele Belgische gezagsdepartementen beheren en hun communautaire programma voor onbepaalde tijd opbergen, dan zijn er toch nog altijd de communisten om België te splijten.

Foto’s (c) Gazet van Hove.