Door Jonas Naeyaert – www.sceptr.net .
Oxfam, een van de belangrijke ngo’s actief in ontwikkelingssamenwerking, was betrokken in een seksschandaal in Haïti – het Caraïbische ontwikkelingsland dat in 2010 werd getroffen door een aardbeving. Dat meldt The Times. Medewerkers van Oxfam zouden op kosten van de organisatie orgieën hebben georganiseerd met mogelijk minderjarige prostituees. De ngo werd in Haïti op dat moment geleid door een Belg, Roland van Hauwermeiren. Die zou zijn betrokkenheid reeds toegegeven hebben.
Een onderzoek door The Times naar Oxfam – de links-progressieve ngo die in allerlei landen miljoenen euro’s subsidies ontvangt en 341 miljoen euro in het Verenigd Koninkrijk alleen – heeft ernstige onregelmatigheden naar boven gebracht. Drie mannen zijn opgestapt na ernstig wangedrag, vier anderen zijn ontslagen. Het gaat onder meer om het betalen van prostitutie met middelen van de organisatie, pornografie, pestgedrag en intimidatie.
Geen interne sancties
Na een intern onderzoek bij Oxfam, dat vond dat “de aanwezigheid van minderjarige prostituees niet uit te sluiten was”, stapten drie mannen in managementfuncties op in 2011. Het gaat onder meer om de toenmalige directeur in Haïti : de 68-jarige Belg Roland van Hauwermeiren. Hij zou opgestapt zijn zonder disciplinaire maatregelen, ook al zou hij de beschuldigingen hebben toegegeven. Vier anderen werden ontslagen.
Van Hauvermeiren heeft volgens The Times prostituees betaald met organisatiemiddelen om seksfeestjes te houden in zijn villa. Die werd door de organisatie werd gehuurd. De Belg mocht zonder sancties “gefaseerd en waardig” opstappen omdat dit anders “potentieel ernstige gevolgen” voor het werk en de reputatie van de liefdadigheidsinstelling zou hebben.
Oxfam : “Geen doofpotoperatie”
Volgens een bron van The Times bestaat er zelfs videomateriaal van een nachtelijk seksfeest met meisjes in Oxfam-t-shirts. De gebeurtenissen leken op een “volslagen Caligula-orgie” volgens de bron. In Haïti is prostitutie illegaal en is de instemmingsleeftijd voor seks 18 jaar. Daarnaast is prostitutie ook in strijd met de deontologische code van de VN omtrent ontwikkelingshelpers. Oxfam ondertekende deze code. De ngo stelde echter dat het niets meldde aan de autoriteiten omdat “het zeer onwaarschijnlijk was dat enige actie zou ondernomen worden”, zo citeert The Times.
Oxfam zei verder dat het de onregelmatigheden wel meldde aan de ‘Charity Commission’, het Britse overheidsorgaan dat ngo’s reguleert. Echter, die commissie liet aan The Times weten dat het nooit het finale onderzoeksrapport verkreeg en dat Oxfam “niet de precieze beschuldigingen omschreef, noch aangaf dat er potentiële seksmisdrijven plaatsvonden met minderjarigen”. Bovendien werd volgens bronnen van The Times het intern onderzoekrapport verdund. Het personeel in Haïti voelde zich te geïntimideerd om aan de alarmbel te trekken. De bazen vonden het ook “onnodig om de beschuldigingen na te gaan als we voldoende konden vinden om de betrokken mensen te laten gaan”, aldus een andere bron dicht bij het onderzoek.
Oxfam ontkent echter dat er een doofpotoperatie werd uitgevoerd. “De lokale directeur heeft alle verantwoordelijkheid op zich genomen voor de gebeurtenissen die zich onder zijn gezag hebben afgespeeld”, aldus een Oxfam-woordvoerster tegenover persagentschap AFP. “Hij kreeg de toelating om ontslag te nemen omdat hij zonder voorbehoud had meegewerkt aan het onderzoek.”
Multi-miljoenen-organisatie
Oxfam maakte deel uit van de grote internationale hulpcampagne die Haïti ondersteunde na de grote aardbeving in 2010. De aardbeving maakte maar liefst 220.000 doden, 300.000 gewonden en liet anderhalf miljoen mensen dakloos achter. De organisatie heeft een omzet van honderden miljoenen euro’s, stelt duizenden mensen te werk en doet een beroep op tienduizenden vrijwilligers.
In België is Oxfam vooral bekend omwille van de vele ‘Oxfam-Wereldwinkels’, die in bijna elke gemeente gevestigd zijn. Die Oxfam-Wereldwinkels worden stevig gesubsidieerd. Van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking (DGD) kregen de Wereldwinkels in 2015 nagenoeg 800.000 euro, van het Agentschap Sociaal-Cultureel Werk (SCW) bijna 140.000 euro en van het Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) een kleine 50.000 euro. De Vlaamse provinciebesturen waren dan weer goed voor circa 63.000 euro aan steun in 2016. Samen gaat het om meer dan 1 miljoen euro. Maar het gros van de subsidies in België gaat naar de ‘Zuidacties’ van Oxfam. In 2016 haalde Oxfam in België hier 15 miljoen euro aan subsidies voor op.
Foto’s © Gazet van Hove.