“Strafuitvoering is meer dan mensen opsluiten. Het is mensen confronteren met hun misdaad en recidive vermijden. Dat betekent minder slachtoffers.” Vlaams minister van Justitie en Handhaving Zuhal Demir wil in oktober van start gaan met een nieuw strategisch actieplan voor hulp- en dienstverlening aan gedetineerden (STRAP). Centraal daarin staan vijf heldere doelstellingen : onderwijs, werk, wonen, geestelijke gezondheid en schuldinzicht. “Als we een beter re-integratie willen, minder recidive en zo weinig mogelijk nieuwe slachtoffers moeten we ook binnen het gevangeniswezen doelgerichter en kordater handelen.”
Recidive vermijden
Het vorige STRAP dateert van 2015. De 10 strategische opties uit dat actieplan worden nu vervangen door vijf heldere doelstellingen. Minister Demir legt de focus voortaan op de beveiliging van de samenleving en het voorkomen van recidive. “Strafuitvoering is meer dan mensen opsluiten. Het is mensen confronteren met hun misdaad en recidive vermijden. Dat betekent minder slachtoffers. Wie meent dat therapie mensen pamperen is, begrijpt het niet. Het is slachtoffers voorkomen.”
Nieuwe slachtoffers voorkomen 
Zedendelinquenten, daders van intra-familiaal geweld, kindermishandelaars en gedetineerden met psychische problemen en verslavingen krijgen extra aandacht. Die aandacht voor specifieke doelgroepen is nieuw. “De essentie van het nieuwe actieplan is zorgen voor een veiligere samenleving. Om nieuwe slachtoffers te voorkomen, moeten we ervoor zorgen dat de daders voldoende opgevolgd worden al binnen de gevangenis, en een behandeling kunnen krijgen als het bijvoorbeeld gaat om zedendelinquenten of pedofilie. Zo kunnen we ervoor zorgen dat de kans op recidive daalt, er een betere re-integratie is in onze maatschappij, en dat er dus zo weinig mogelijk nieuwe slachtoffers vallen.”
Knelpunten in kaart
Minister Demir bouwt ook verder op de opgebouwde kennis van de voorbije jaren. Haar voorganger bracht de knelpunten die gedetineerden ervaren bij hun re-integratie op vlak van huisvesting en sociale administratie in kaart. “Daar gaan we verder mee aan de slag samen met de vele hulpverleners en sociale diensten.”
Vijf werkpunten
Onderwijs, werk, wonen, geestelijke gezondheid en schuldinzicht zijn de vijf duidelijke werkpunten voor gedetineerden waar de Vlaamse justitieassistenten werk van zullen maken. “We doen ook verder onderzoek om de noden en de achterliggende problematiek van de gedetineerden te achterhalen en te kunnen aanpakken en we zetten in op de brug binnen-buiten. Bestaande en nieuwe samenwerkingen met onder andere de lokale besturen zijn daarbij een must.”
Alle ministers in het bad
Een bijkomende nieuwigheid is dat alle ministers van de Vlaamse regering in het bad getrokken worden bij de uitvoering van het plan. Het STRAP wordt namelijk een zogenaamde ‘transversale’ verantwoordelijkheid, zoals dat ook het geval is bij het klimaatbeleid. “Dat wil dus ook zeggen dat alle ministers niet alleen hun medewerking aan de opmaak en uitvoering van het plan verlenen, ze moeten ook in hun eigen jaarlijkse beleidsbrief aan het Vlaams Parlement duidelijk maken welke acties ze gaan ondernemen”, besluit Demir.
Foto’s (c) Gazet van Hove.