Jongens en meisjes : zijn ze echt zo verschillend ? En hoeveel invloed heeft jouw opvoeding op hun gedrag dat als ‘typisch voor jongens’ of ‘echt meisje’ wordt gezien ? Kortom, genderbewust opvoeden, wat is het en hoe doe je dat ?
‘Echte’ jongens en ‘echte’ meisjes bestaan niet
Roze geboortekaartjes voor meisjes, blauwe voor jongens : al vanaf de geboorte merk je hoe de maatschappij ‘mannelijkheid’ en ‘vrouwelijkheid’ bepaalt. Toch is je biologische geslacht maar een deeltje van jouw seksuele identiteit. Zijn de verschillen tussen jongens en meisjes aangeleerd of aangeboren ? Van allebei een beetje : er zijn biologische verschillen tussen kinderen, afhankelijk van het geslacht. En er is het aspect gender : heel wat mensen behandelen je kind (on) bewust anders naargelang het een jongen of een meisje is. Dat komt door alle ideeën en verwachtingen die de woorden ‘meisje’ of ‘jongen’ oproepen. We associëren bepaalde kledij, speelgoed of gedrag met geslacht. Uit onderzoek blijkt dat driejarigen al behoorlijk stereotiepe ideeën hebben over wat het betekent om een jongen of een meisje te zijn.
Mogen zijn wie je bent
In hun zoektocht naar wie ze zijn, experimenteren kinderen en jongeren met activiteiten, spelletjes en sociale vaardigheden. Wil je genderbewust opvoeden ? Dat betekent dat je je er bewust van bent dat ‘echte’ jongens en ‘echte’ meisjes niet bestaan. Je wijst je kind op de bestaande clichés. Je kind mag een eigen keuze maken, gebaseerd op zijn persoonlijkheid. Zo ontdekt het zijn talenten, los van de bestaande stereotypen. Jongens kunnen ontdekken dat ze graag en goed zorgen en dansen, meisjes merken dat ze goed kunnen timmeren en bouwen. Ook in je taalgebruik sta je stil bij de clichés. Zinnen als ‘jongens huilen niet’ of ‘meisjes zijn gehoorzamer dan jongens’ beperken je kind in de ruimte dat het kan geven aan bepaalde gevoelens.
Speelgoed
In speelgoedwinkels suggereren de foto’s op de verpakkingen en de kleuren heel vaak voor wie het speelgoed bedoeld is. Ga regelmatig voorbij aan de roze/blauwe indeling en kies voor een neutrale variant : schoolmateriaal en fietsen in rood, oranje of groen, boeken waarin jongens zich verstoppen als het onweert en meisjes niet bang zijn voor spinnen, houten bouwblokken in plaats van een bouwdoos met vliegtuig of prinsessenkasteel. Dat broers en zussen zo ook makkelijker samen zullen spelen is een extra bonus.
Dring niks op
Dring niks op Ziet de kamer van je dochter eruit als een ontplofte roze taart ? Is je zoon in de ban van zwaarden ? Zowel kleine jongens als meisjes gaan vaak door een fase waarin ze erg genderstereotiep gedrag en voorkeuren hebben. Ook dit is een belangrijke stap in hun ontwikkeling. Leg je kind niets op, maar bied wel neutraal speelgoed aan. Ook als je kind zich een tijd net extra aangetrokken voelt tot (spel)gedrag dat stereotiep bij de andere sekse hoort, moet je je absoluut geen zorgen maken.
Is een meneer met lang haar een meisje ?
“Waarom lachen ze met mijn roze t-shirt ?”, “Waarom heeft die meneer lang haar ?”, “Waarom ben jij niet altijd thuis zoals de mama van Noor ?”, “Mogen meisjes ook op judokamp ?” Antwoord eerlijk op vragen van je kind zonder in stereotypen te vervallen. Leg uit dat elke mens uniek is maar dat er ook veel gelijkenissen zijn. Mensen mogen zijn wie ze zijn. Geef voorbeelden uit je eigen omgeving : jullie zijn allebei meisjes maar de ene heeft kort haar, de andere lang haar. Of : mama en papa hebben afgesproken om elk een dag minder te gaan werken omdat we ook allebei voor het huishouden en de kinderen willen zorgen. Spreek hen uitdrukkelijk tegen als ze stereotiepe uitspraken doen over zichzelf of anderen.
Huilen mag. Of niet ?
Hoe reageer jij als je zoon huilt of je dochter assertief uit de hoek komt ? Hoe troost je ? Hoe spreek je een meisje aan ? Jongens krijgen vaak te horen dat ze stoer en flink moeten zijn, van meisjes wordt vaker verwacht dat ze lief en gehoorzaam zijn. Tracht ook daar te reageren vanuit een neutrale hoek en laat je kind toe zijn gevoelens te tonen, ook als ze ingaan tegen de verwachtingen.
Kritisch denken kan je leren
Wees ervan bewust dat ook jij beïnvloed bent door de wereld rondom ons en probeer je blik open te houden. Toon je kinderen dat er heel veel verschillende persoonlijkheden zijn en dat die minder te maken hebben met jongen of meisje en des te meer met karakter en persoonlijkheid. Ook de invloed van je omgeving is niet te onderschatten. Boeken zijn een prima middel om de kritische geest van je kinderen aan te wakkeren. Er zijn heel wat leuke kinderboeken op de markt die op een fantasierijke manier stereotypen doorprikken.
17 mei : Internationale Dag tegen Holebifobie en Transfobie
Net als de voorbije jaren zal gedurende de periode rond 17 mei de regenboogvlag worden uitgehangen aan de openbare gebouwen. Op die manier toont onze gemeente zich solidair en open voor al haar burgers, ongeacht hun seksuele oriëntatie, genderidentiteit en genderexpressie.
Opvoedingswinkel Mortsel blijft bereikbaar
De Opvoedingswinkel van Mortsel blijft ook in deze crisis bereikbaar voor ondersteuning. Dit telefonisch en via mail. Opvoedingswinkel Mortsel zit niet stil en publiceerde in deze bijzondere tijden een aantal nieuwe artikels op hun website. Vragen of suggesties zijn welkom via tel. 0473 / 47 37 37 of e-mail : mortsel@opvoedingswinkel.org . Alle artikels zijn te vinden op de website www.opvoedingswinkelmortsel.be . Door de coronacrisis kunnen geen adviesgesprekken op het kantoor doorgaan. Als er vragen zijn, twijfel niet om te bellen en een voicemail in te spreken met naam en telefoonnummer. Eén van de medewerkers contacteert je dan zo spoedig mogelijk. Ze willen er graag voor jou zijn, ook tijdens deze onzekere tijden, en jullie ondersteunen !
© www.hove.be – Foto’s © Gazet van Hove.