Wat is er eigenlijk mis met nieuwe verkiezingen ?

De politieke klasse is er niet in geslaagd te tonen dat ze de ernst van de situatie inschatten. Maandenlang hebben de politici het zich gepermitteerd om kostbare tijd te verspillen. Door hun gespeel en gespin hebben ze elk krediet bij de publieke opinie verloren.

In landen als Spanje en Israël hebben de politieke partijen slechts een beperkte tijd om een regering te vormen. Als ze daar niet in slagen, komen er onvermijdelijk nieuwe verkiezingen. Eigenlijk is dat bijzonder democratisch. Zo kan de kiezer zijn mening geven over het gedrag van de politici die te lang treuzelen om aan de slag te gaan.

Zwart-rode zondag

Iedereen is bang dat de extremen op het Belgische politieke schaakbord nog sterker zullen worden. Het Vlaams Belang in Vlaanderen, PVDA/PTB vooral in Wallonië en Brussel. Twee partijen die nu al maanden geamuseerd toekijken hoe de andere partijen voor hen werken.

Het perspectief van een nieuwe diepzwart-rode zondag wordt al maanden gebruikt om de kiezer uit de weg te gaan. Die houding kadert perfect in de leefwereld waarin Belgische politici zich al jaren opsluiten : de splendid isolation, een hermetisch afgesloten bubbel waarin ze zich kunnen uitleven met hun stratego van berekeningen en speculaties. Enig besef van ’s lands belang, het idee van staatsmanschap lijkt hen volkomen vreemd.

De gewone burger kijkt met stijgende verbazing naar het abominabele schouwspel. Ik heb er zo een idee van wat bijvoorbeeld de Ninovieters denken als ze de eindeloze stoet van gezanten, informateurs en pre-formateurs zien voorbijtrekken. Ik vrees vooral dat ze bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen nog minder problemen zullen hebben om het Vlaams Belang aan een volstrekte meerderheid te helpen.

Rondjes draaien

Het is een democratische aberratie dat er geen rem staat op het aanhoudende uitstelgedrag van de politieke klasse. Dat zij eindeloos kan doorgaan met zinloze rondjes te draaien en elkaar de schuld te geven voor wat niet meer lukt in dit land : een regering vormen. Telkens een politicus in een interview wordt geconfronteerd met het absurde spel dat hij met zijn confraters speelt, kijkt die bezorgd en probeert hij voor te wenden dat hij zich bewust is van het imago dat de Belgische politieke klasse zichzelf oplegt. Maar er is altijd wel een manier om de schuld bij de anderen te leggen.

De eerste informatoren Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR) wisten al dat er eigenlijk geen alternatief was voor een samenwerking tussen de grootste partijen, N-VA en PS. Marc Uyttendaele, topadvocaat en echtgenoot van Laurette Onkelinx (PS) , vond dat zo een verschrikkelijke gedachte dat hij een dag na de verkiezingen al opriep om opnieuw naar de stembus te trekken. Alsof hij aan de Belgen wou zeggen dat ze zich vergist hadden en hun stembrief moesten corrigeren.

Enfant terrible

Toen er dan toch geheel onverwacht bijna een oplossing in zicht kwam, doken de aloude politieke reflexen die het wonnen van het algemeen belang.

In dit spel speelde enfant terrible Georges-Louis Bouchez (MR) de hoofdrol, hierbij geholpen door zijn secondant Jean-Marc Nollet (Ecolo). Beiden vonden elkaar op een merkwaardige manier. Bouchez, de man die sneller tweet dan zijn schaduw, is zelfverklaard belgicist en trok naar de koning met een tricolore mondmasker. Hij verklaarde maanden geleden al openlijk dat hij terug wil naar het Belgique-de-papa. Niet verwonderlijk voor een man die geen vermaledijd woord Nederlands spreekt tenzij hij het kan aflezen van een teleprompter en niet weet wat er in Vlaanderen leeft. Tijdens de gesprekken met Magnette en De Wever begreep hij niet wat er gezegd werd in het Nederlands. Die bewuste doofheid is een pijnlijk symbool voor zijn houding tegenover de meerderheid van de Belgische burgers.

Maandagochtend gaf Bouchez voor de luisteraars van La Première op de RTBF zijn visie op de afwezigheid van een regering. Maar dat is niet zo, beweerde hij. Er is een regering, en die doet het heel goed. Hij stelde Wilmès voor als de daadkrachtige leidster van een werkzame regering. Wij dwalen dus als we denken dat we leven in een land dat op weg is om het wereldrecord-zonder-regering te verbeteren. Hij voegde daar nog een idee aan toe, dat hijzelf bijzonder origineel vond : laten we ons met een groep politici opsluiten in een kasteel waar we niet uit mogen zonder oplossing. Bouchez refereerde zelfs niet naar het Belgische politieke verleden waar die methode de regel was. Het zegt veel over zijn kennis van de politieke geschiedenis van dit land. Voor hem telt enkel het heden. Welkom in de wondere wereld van Georges-Louis Bouchez, die zich de rest van die ochtend bezighield met de ene tweet na de andere te produceren.

Partner in crime Nollet

Bouchez vond een willige partner in Jean-Marc Nollet, die zijn afkeer voor de N-VA nooit onder enige stoel of bank heeft gestoken. Bij Ecolo leeft nog altijd een onderhuidse afkeer voor Vlamingen, op hun politiek-correcte kennissen van Groen na. De score van het Vlaams Belang en de N-VA zien zij als een teken van de onstuitbare verrechtsing in noorden van dit land, dat volgens hen schril afsteekt tegen het verlichte linkse denken in het zuiden. Le Soir schreef dinsdag nog dat het schaakmat zetten van Bart De Wever heel enthousiast onthaald werd in Franstalige politieke kringen. Diezelfde krant ziet ook geen probleem in een regering die geen meerderheid heeft in Vlaanderen en de N-VA, die veel Franstalige weldenkenden zien als een crypto-fascistische partij, naar de oppositiebanken verwijst, naast het Vlaams-Belang.

In die francofone, om niet te zeggen franskiljonse, sfeer werd een pact tussen Bouchez en Nollet gesmeed, dat het einde zou betekenen voor de tandem Magnette-De Wever. Het duo slaagde erin om hun Vlaamse vrienden Lachaert en Almaci een gemeenschappelijke motie van wantrouwen te laten ondertekenen. Die waren blijkbaar niet op de hoogte van de veelvuldige contacten tussen hun Franstalige partners in crime en lazen niet tussen de regels. Zij dacht een onschuldige tekst te lezen, maar speelden mee in een rauw machtsspel.

Staatshervorming

De vier partijen leken elkaar te vinden in een afkeer voor een verdere hervorming van dit land. We moeten terugkeren naar efficiëntie, vinden zij. Dat kan dan wel een rechtmatige eis lijken, maar het zou interessant zijn hen eraan te herinneren dat zij mede verantwoordelijk zijn voor de aberraties die zij zien in de staatsstructuur. Want Ecolo/Groen en MR/Open-Vld zaten mee aan tafel bij de vorige staatshervorming. En dat er in dit land zoveel ministers bevoegd zijn voor Gezondheid, is niét de fout van Vlaamsnationalisten. Aan Franstalige kant werd de gezondheidspolitiek, die gemeenschapsmaterie is, in alle stilte doorgeschoven naar de gewesten Wallonië en Brussel. Met een astronomische toename van ministers die hun zeg hebben over gezondheid, waaronder liefst drie ecologisten.

Naïeve scherpa’s

Lachaert en Alamci werden het slachtoffer van een schrijnend gebrek aan politieke ervaring. Dat Groen en Open Vld zich lieten meesleuren in de afrekening van Bouchez en Nollet met Bart De Wever zegt veel over de zwakte van de entourage van hun voorzitters. Hun zogenaamde sherpa’s hebben blijk gegeven van heel veel naïviteit. Zij zullen de rekening daarvan gepresenteerd krijgen. Helaas zal die niet betaald worden door hun Franstalige opdrachtgevers.

Het moment is aangebroken voor de partijen om toe te geven dat ze gefaald hebben. De kamikaze-missie van Egebert Lachaert zet enkel de slechte soap verder waarin ze al anderhalf jaar de hoofdrol spelen. Nu zouden ze dit moeten toegeven en de confrontatie aangaan met de groep mensen voor wie ze het uiteindelijk geacht zijn te doen : de kiezers van dit land.