N-VA incontournabel ?
De recentste peiling van VTM-HLN is de laatste voor de zomer 2021 en dat betekent dat nogal wat politieke partijen zich zorgen mogen gaan maken over hun electorale positie. Een analyse en zetelberekening van deze peiling ten aanzien van het Vlaams Parlement.
Mei 2019
Bij de verkiezingen van mei 2019 waren er 4.838.000 kiesgerechtigden. Hiervan zijn 4.459.000 komen opdagen. Dat is 92%. Daarvan moet je nog eens de ongeldige en blanco stembrieven aftrekken om uit te komen op 4.238.000 geldige stemmen voor het Vlaams Parlement. Dat betekent dat 87% van de kiesgerechtigden een geldige stem heeft uitgebracht. Met het voorontwerp van decreet dat in oktober 2024 de opkomstplicht wil afschaffen voor de lokale verkiezingen, kunnen we ons de vraag stellen wat dat zou geven bij de Vlaamse verkiezingen ?
De Vlaamse zetels zijn verdeeld over de vijf provinciale kiesomschrijvingen : Antwerpen (33), Oost-Vlaanderen (27), West-Vlaanderen (22), Vlaams-Brabant (20) en Limburg (16). Hier geldt telkens een kiesdrempel van 5 procent. De Vlaamse Brusselaars kiezen 6 leden voor het Vlaams Parlement. Deze 6 hebben enkel stemrecht bij de gemeenschapsmateries. Dit laatste houdt in dat een Vlaams kabinet een meerderheid moet te hebben op 118 zetels voor de gewestmateries en op 124 voor de gemeenschapsmateries. De volkstelling van 2020 dient nog uit te maken of er zetels verschuiven tussen de provinciale kiesomschrijvingen. Hoogstwaarschijnlijk gaan er enkele zetels schuiven tussen de 118 voor mei 2024 bij de volgende Vlaamse verkiezingen. De eerste verliezers zouden Limburg en West-Vlaanderen zijn en een mogelijke winnaar is Antwerpen.
De cijfers
Als men het resultaat van de peiling doorberekent tot 118, dan zou de zetelverdeling de volgende zijn tussen de zeven partijen :
Vlaams Belang : 34 zetels (2 Brusselse) met 26,1%
N-VA : 28 zetels (2 Brusselse) met 21,8%
Vooruit : 15 zetels met 12,6%
OpenVLD : 15 zetels (1 Brusselse) met 11,4%
CD&V : 12 zetels met 10 procent
Groen : 11 zetels (1 Brusselse) met 8,3%
PvdA : 9 zetels met 7,8%
N-VA incontournabel
Het resultaat van deze berekening houdt in dat de huidige Zweedse coalitie met drie partijen uitkomt op 55 zetels. De vier federale vivaldisten komen uit op 53 zetels. Daartussen zitten de communisten met 9 zetels. Een combinatie N-VA met VB haalt 62 op 124. We gaan ervan uit dat de Christendemocraten en de liberalen niet zullen besturen met de PvdA. Dus is de N-VA incontournable voor de Vlaamse regering 2024-29. Maar als men niet kan of wil besturen met het Belang, dan rest enkel de uitbreiding van de Zweden met een vierde partner. Dat moeten dan de nieuwe socialisten van Vooruit worden.
Het is maar de vraag of een dergelijke vierpartijencoalitie meer slagvaardigheid aan de dag zal leggen dan de huidige bewindsploeg. Als je de afwijking naar boven toepast voor de N-VA en naar beneden voor het VB dan kruisen die mekaar. Dat gegeven was een paar maanden geleden niet het geval in peilingen ! De verschillen tussen de andere vijf partijen zijn ook zo klein dat deze volgorde nog heel anders kan uitdraaien op de verkiezingsdag.
Maar er zijn enkele belangrijke bemerkingen te plaatsen bij de bovenstaande berekeningen. Vooreerst is er een verkiezing per provinciaal kiesgebied. Deze peiling heeft enkel een resultaat op een Vlaams niveau. We moeten er vanuit gaan dat de N-VA een hoger resultaat behaalt in de kieskring Antwerpen dan het gepeilde gemiddelde van 21,8%. Hetzelfde geldt voor het Vlaams Belang. Uiteraard heeft dat te maken met de 33 aldaar te verdelen zetels. Daarom mag je verwachten dat de combinatie N-VA en Vlaams Belang een meerderheid geeft in het Vlaams Parlement. De kleinere partijen, Groen en PvdA, zullen lager scoren dan het gepeilde gemiddelde in Limburg en West-Vlaanderen. Dat is een voordeel voor de andere partijen bij de zetelverdeling.
Conclusie
Na bijna twee jaar besturen zijn de Zweden in Vlaanderen hun meerderheid meer dan kwijt in de peilingen. Ondanks verlies is de N-VA de enige incontournabele partij. Hier stelt zich de vraag wat deze partij gaat doen met een situatie waarbij men tezamen met het VB een zetelmeerderheid zou behalen in mei 2024. Op dit ogenblik is dat ook een situatie waarbij de N-VA kleiner is dan het VB !
De Vlaamse en de Europese verkiezingen van mei 2024 staan vast en zijn niet te vervroegen of te verlaten. Maar de federale verkiezingen zijn wel naar voren te schuiven. Nogal wat geruchten in de brede omgeving van de Wetstraat hebben het over een vervroegde stembusslag in september 2022 of mei 2023. Dan stelt zich de vraag welke invloed dat zal hebben op de Vlaamse verkiezingen van 2024. En dat in een situatie met een nieuwe regering of nog steeds eentje in lopende zaken.
Kortom de VTM-HLN peiling zal de gemoedstoestand van vele politici en menige partijvoorzitter niet verbeteren. De zomer komt er aan en vele partijen moeten zich eens grondig beraden over hun strategie voor betere resultaten in de peiling van september 2021.
AANGEBODEN DOOR DE VRIENDEN VAN DOORBRAAK
