De regeringsdeelname levert de Vivaldi-partijen weinig extra kiezers op. Bijna één op twee stemt op de Vlaams-nationalistische partijen N-VA of Vlaams Belang. Dat blijkt uit De Stemming, het opinieonderzoek voor De Standaard en VRT NWS in samenwerking met de Universiteit Antwerpen en de VUB. In deze aflevering van Doorbraak Radio geven Bart Maddens en Pieter Bauwens hun analyse van die peiling.
De peilingen en de toekomstige opties
De partijen die deel uitmaken van de federale regering moeten in een peiling opnieuw de duimen leggen voor de oppositie. In de peilingen van vorig jaar leek het alsof de Vivaldi-partijen terug uit het dal klommen. Maar dat lijkt nu weer voorbij. N-VA en Vlaams Belang zitten opnieuw op een hoog niveau waarmee ze een meerderheid zouden kunnen halen in het Vlaams Parlement en de Nederlandse taalgroep van de Kamer.
Het blijft natuurlijk wel moeilijk in te schatten op basis van peilingen. Ook het uiteindelijke verkiezingsresultaat in Brussel blijft een belangrijke factor in de zetelverdeling, zegt Maddens. ‘Als er in Brussel een grote verschuiving zou zijn van het Vlaamse electoraat richting bijvoorbeeld Groen heeft dat een invloed op de zetelverdeling in het Vlaams Parlement.’ Zelfs al hebben het Vlaams Belang en N-VA dan een meerderheid in Vlaanderen, dan lopen ze nog het risico om de absolute meerderheid in het Vlaams Parlement mis te lopen.
Historisch akkoord N-VA en PS ?
Volgens Bauwens speelt er veel meer dan enkel een mogelijke meerderheid tussen N-VA en Vlaams Belang. ‘N-VA aast eerder op een goot historisch akkoord met de PS.’ Indien een coalitie met het Vlaams Belang een akkoord met de PS in de weg staat, zal de N-VA niet kiezen voor een samenwerking met het Vlaams Belang, denkt Bauwens. De kaarten kunnen wel anders komen te liggen indien de federale regering vroeger ten val komt. Het is ook afwachten wat er na de volgende verkiezingen zal gebeuren aan Franstalige kant. Indien de PS een akkoord zou sluiten met PTB kan dat effect hebben op de federale coalitievorming. Maar het blijft een peiling, en Vlaanderen is ook niet één kieskring, benadrukt Bauwens. Bij het berekenen van een mogelijke zetelverdeling moet je dan ook rekening houden met mogelijke verschillen tussen kieskringen.
Plan A of B voor N-VA ?
Volgens Maddens en Bauwens blijft het eerste plan van de N-VA om een historisch akkoord te sluiten met de Franstalige socialisten. ‘N-VA weet zeer goed dat de PS meteen de deur zal sluiten voor een mogelijk federaal akkoord wanneer ze het cordon sanitaire doorbreken.’ Dat dit op hetzelfde neerkomt als de PS die aan Waalse kant met PTB gaat besturen klopt niet helemaal, zegt Maddens. ‘PTB/PVDA is vooral aan Franstalige kant veel meer genormaliseerd dan het Vlaams Belang.’ Het gaat hier duidelijk om twee maten, twee gewichten, benadrukt Maddens.
Wat indien N-VA opnieuw richting de federale oppositie dreigt geduwd te worden ? Met deze peiling kan de Vivaldicoalitie in principe gewoon verder regeren. ‘Die uitkomst zou de mindset bij de N-VA kunnen veranderen’, zegt Maddens. ‘Op Vlaams niveau gaat de N-VA dan misschien wel besturen met het Vlaams Belang.’ Dat is duidelijk plan B en voor de verkiezingen zal N-VA dit ook nooit nadrukkelijk zeggen, denkt Bauwens.
CD&V als wankelende factor
Het heikele punt voor de Vivaldi-partijen om na de volgende verkiezingen een soortgelijke coalitie uit de grond te stampen is de achteruitgang van de CD&V. De Christendemocraten zijn de grote verliezer in de peiling. Gaat CD&V wel nog in een nieuw Vivaldi-project willen stappen ? Ze hebben een gok gewaagd en dit lijkt de Christendemocraten nu niet goed te bekomen, zegt Bauwens. De afgelopen decennia kende de CD&V verkiezing na verkiezing een achteruitgang. Maar de partij is nooit diep genoeg gezakt om drastische veranderingen te overwegen, zegt Maddens. ‘CD&V is voorlopig nog groot genoeg om gewoon verder te doen, maar als het resultaat van de peiling werkelijkheid wordt kunnen de poppen wel aan het dansen gaan.’
CD&V heeft geen duidelijk profiel meer, ze staan nergens voor, zegt Bauwens. ‘Ze hebben geen antwoorden op de politieke en ideologische discussies van vandaag de dag.’ Ideologisch is CD&V een zwalpende partij geworden, vindt Bauwens. ‘Je zou verwachten dat een Christelijke partij als CD&V op de barricade staat wanneer het gaat over de coronamaatregelen voor erediensten, maar op dat moment horen we de partij niet’. Ook wanneer het gaat over de vrijheid van onderwijs is CD&V amper te horen, zegt Maddens.
Het belgicisme in de regering
Het EK en de Rode Duivels worden geïnstrumentaliseerd voor politieke doeleinden, zegt Maddens. ‘De Belgicisten hebben hier een belangrijke troef in handen.’ Deze politieke marketing is volgens Maddens legitiem, in tegenstelling tot de Belgisch gezinde coronacampagne die de regering voerde. ‘De gezondheidskwestie werd misbruikt voor politieke doeleinden . Dat brengt de effectiviteit van dergelijke campagnes in gevaar.’ De regering had hierover politiek neutraal moeten communiceren.
Redacteur artikel : Rani De Leeneer .
Foto’s (c) Gazet van Hove.