Vakbondsacties willen het establishment treffen
INTERVIEW – door Winny Matheeussen – www.doorbraak.be .
Na meer dan een jaar onderhandelen met minister van Binnenlandse zaken Annelies Verlinden (CD&V) is het voor de politievakbonden genoeg geweest. Zij besloten om volgende week tot actie over te gaan.
‘Van alles wat ze ons tot nu toe beloofd hebben rond geweld tegen onze mensen plus een al twintig jaar uitblijvende loonsverhoging en vervroegde uittredingen, is niets in huis gekomen’, zegt Carlo Médo, nationaal voorzitter van de onafhankelijke politievakbond NSPV. ‘Je kan ons aan het lijntje houden, maar ook niet té lang. Voor volgende week mogen we ons verwachten aan acties die de economie gaan treffen, maar toch vooral tegen het establishment gericht zijn. En het gaat pijn doen, want het gemeenschappelijk vakbondsfront hing nooit zo sterk aaneen.’
Sterk vakbondsfront
Médo draait al lang mee als vakbondsmilitant en -leider. Hij heeft zelden zo’n eensgezindheid kunnen bespeuren tussen de verschillende vakbonden. ‘Er heerst een enorme ontevredenheid bij onze mensen op het terrein. We hebben ons nu met de vier vakbonden verenigd in een gemeenschappelijk front. Dat front wordt sterker naargelang ze ons blijven tergen en aan het lijntje houden. Het is een wet van Meden en Perzen bij de flikken : stick together ! Dat is exact wat we nu gaan doen. Hoe meer ze ons jennen, hoe meer ze ons trachten uit elkaar te spelen, des te meer zullen we ons verenigen.’
De gewone politieman, die zich zelden roert, zegt nu dat het genoeg geweest is.
‘Op twintig jaar vakbondswerk heb ik dit nog nooit meegemaakt : zoveel draagkracht vanuit de achterban. De gewone politieman, die zich zelden roert, zegt nu dat het genoeg geweest is. Die is klaar voor de strijd en wacht enkel nog op het ordewoord om de opgebouwde frustratie naar buiten te brengen. Dat is du jamais vu ! Het zit héél hoog en ik heb de indruk dat de beleidsmakers dit enorm onderschatten.’
Beloftes worden gebroken
Waar gaat het exact over ?
‘Er bestaat bij de politiek geen enkele wil om genomen beslissingen uit het verleden te honoreren of een langetermijnvisie verder te ontwikkelen. Met Jan Jambon (N-VA), de vorige minister van Binnenlandse Zaken, hadden we afgesproken om loononderhandelingen te voeren in het kader van een hoognodige looncorrectie. Wij hebben vanuit de vakbonden de loonschalen van het openbaar ambt onderling vergeleken. Zo hebben we duidelijk kunnen aantonen dat er voor sommige gradengroepen serieuze lacunes zijn in de verloning. Daar waar wij voor gelijkaardige en gelijkwaardige functies onder de norm blijven, willen wij dat een correctie wordt doorgevoerd.’
En wat zegt de nieuwe Vivaldi-ploeg nu ? Dat Jambon maar wat gebrabbeld heeft en dat er geen bewijs bestaat‘
De afspraak is altijd geweest om na een nulmeeting een basis te leggen om wezenlijke loononderhandelingen te voeren. En wat zegt de nieuwe Vivaldi-ploeg nu ? Dat Jambon maar wat gebrabbeld heeft en dat er geen bewijs bestaat voor wat wij duidelijk met onze studie aantonen.’
Pensioenplan
‘Een andere afspraak die op de schop gaat : ‘zolang er geen globaal pensioenplan is, voor alle sectoren binnen het openbaar hand en de privé, wordt aan ons systeem om vervroegd te kunnen uittreden niet geraakt.’ Dat is het beruchte NAVAP-systeem dat voorziet in non-activiteit voorafgaand aan het pensioen. In ons statuut staan daar een aantal duidelijke spelregels rond beschreven. Daarover werd in 2015 een duidelijke afspraak gemaakt, bekrachtigd in een KB, met een verslag aan de Koning, een hele hoop PV’s en protocollen. Voorheen bestond het stelsel van de preferentiële leeftijd. Nu zegt de Vivaldi-regering dat ze dat systeem binnen de politie gaan afschaffen. Dat was de afspraak niet, maar zij leggen die gewoon naast zich neer.’
wat zijn democratisch genomen beslissingen nog waard, als de nieuwe ploeg die met één pennentrek van tafel kan vegen?
‘En dat baart me zorgen : wat zijn democratisch genomen beslissingen nog waard, als de nieuwe ploeg die met één pennentrek van tafel kan vegen ? Dat is hallucinant. Als zoiets in Polen gebeurt, is het Europees kot te klein, staat heel de goegemeente op haar achterste poten. We kijken heel vaak naar de splinter in het oog van de buren, maar de eigen balk zien we niet meer. Ik vind dat beangstigend.’
Parlement is hersenloze stemmachine
Wanneer zo’n nieuwe beslissingen worden goedgekeurd, komen die toch ook democratisch tot stand ?
‘Daar loopt het fout in ons zogenaamd democratisch bestel. In principe legt de regering iets voor aan het parlement dat er dan over stemt. Maar wanneer je met individuele parlementsleden gaat praten, blijkt dat de helft niet weet waar ze voor gestemd hebben. Politici kennen het NAVAP-systeem niet, weten niet wat de achtergrond is waarin het tot stand kwam. Nogmaals, ik vind die gang van zaken beangstigend. Dit gaat nu specifiek over iets dat de politie aanbelangt, maar de besluitvorming loopt identiek hetzelfde in andere dossiers, zoals het klimaat. Er wordt niet met kennis van zaken gestemd.’
Verklaar u nader ?
‘Kijk, er is een enorm tekort aan politiemensen, maar ook leerkrachten, in Brussel. Eerst willen ze enkel kandidaten uit Brussel zelf. Al snel blijkt dat ze de tekorten daarmee niet kunnen aanvullen. Dan moeten er toch mensen uit de provincie worden aangetrokken. Maar die mogen hoe langer hoe minder nog met de wagen de stad binnen.’
Een politieman die om vier uur aan het Justitiepaleis moet staan, hoe moet die daar geraken ? Met de nachttrein ? Die bestaat niet !
‘Hoe moeten die mensen dan naar het werk komen ? Een politieman die om vier uur aan het Justitiepaleis moet staan, hoe moet die daar geraken ? Met de nachttrein ? Die bestaat niet ! Daar komt nog eens bij dat de verbindingen, eens je wat verder van een stedelijk centrum woont, absoluut ontoereikend zijn, ook tijdens gewone kantooruren. Ik daag u uit om eens na te gaan hoe je van Ulbeek, mijn woonplaats, om half negen in een school in Kraaibeek kan starten. De school is uit tegen dat je aankomt met het openbaar vervoer. Ik moest gisteren om acht uur op het werk zijn. Ik zat om zes uur in de wagen. Alle rijstroken op de E40 stonden vol…’
Establishment treffen
‘De burger wordt om de oren geslagen met allerlei regeltjes rond klimaat. Met een oudere auto mag je in geen stedelijk centrum meer binnen. Maar beseft u dat sommige afdelingen van de federale politie in Brussel nog rondtuffen met ouwe vehikels die aan geen enkele norm voldoen ? De overheid zou toch op z’n minst het voorbeeld kunnen geven, maar heeft daar zelf blijkbaar de middelen niet voor.’
Welke acties hebben jullie op het oog ? De actie aan het begin van de herfstvakantie rond de luchthavens troffen toch vooral weer burgers die op vakantie vertrokken… Kunnen jullie niet stoppen met de controle op maatregelen zoals het CST, bijvoorbeeld ?
‘Dat lijkt me evident. Uiteraard kan ik nu niet zeggen welke strategieën we gaan volgen. Maar onze collega’s moeten aan hun eigen welzijn denken, en ook aan dat van de burgers in het algemeen. De polarisatie neemt steeds meer toe. De machtshebbers verstoppen zich achter CoViD, maar er is meer aan de hand. De geesten zijn rijp voor verregaande actie.’
‘We gaan heel vindingrijk zijn. We zullen verschillende acties voeren, op verscheidene domeinen. Sommigen daarvan zullen, om ons punt te maken, de economie treffen. Maar we willen nu toch vooral het establishment viseren. Die moeten een duidelijk signaal krijgen. Het is niet de bedoeling om Jan-met-de-Pet aan te pakken of te pesten.’
Waan van de dag
‘Maar ik vraag wel begrip aan de burgers. Want de politie wordt met uitsterven bedreigt. We hebben een politie op twee niveaus : federaal en lokaal. Die federale politie , een entiteit van 15.000 man, zijn ze momenteel aan het laten leegbloeden. Ze nemen alsmaar meer middelen af die de dagelijkse werking moeten garanderen. Dat gaat telkens in het voordeel van een verdere regionalisering, een verschuiving van middelen naar de lokale politie. Het politieke establishment wil geen centraal gezag meer aanvaarden.’
Dat leidt naar die willekeur waar u het al eerder over had ?
‘Wat willen ze nu eigenlijk : een performante politie die er is voor alle burgers, of een lokale machtsstructuur met bijna feodale potentaten die binnen de gemeentegrenzen hun ding doen ? Ik vind dat een gevaarlijke tendens.’
Eigenlijk wordt de politie momenteel bestuurd door het politieke establishment. Met elke nieuwe ploeg die aantreedt moet de politie zichzelf terug uitvinden.
‘Ik stel me de vraag welke bevoegdheden en instrumenten onze politieleiding vandaag de dag nog heeft om hun boetiek te organiseren. Ik stel vast dat er een enorme politieke inmenging is. Eigenlijk wordt de politie momenteel bestuurd door het politieke establishment. Met elke nieuwe ploeg die aantreedt moet de politie zichzelf terug uitvinden. Er is een gebrek aan langetermijnvisie omdat de normale schotten tussen het dagelijks beleid en de politiek al maar meer worden afgebroken. Regeringen komen, regeringen gaan, maar de politie zal altijd moeten blijven bestaan.’
‘Daarvoor hebben we degelijk uitgewerkte, consequente visies nodig die ook gerespecteerd worden over de verkiezingen heen. De politiek moet een kader creëren en daar kunnen wij als politie dan over een langere periode, met stabiliteit en zekerheid, mee aan de slag. De steeds maar verregaandere politieke inmenging, die alleen rekening houdt met de waan van de dag, maakt dat onmogelijk. Dat stoort me als burger én politieman.’
‘We zijn ver gekomen in een land dat zichzelf democratisch en vooruitstrevend noemt. Ik zie dat in de namen en slogans van de politici : “Vooruit” en “De Kracht van Verandering”… Maar ik zie vooral vooruitgang in de achteruitgang op het terrein.’
WINNY MATHEEUSSEN
Enige tijd geleden geboren, in de herfst. Momenteel levend.
Foto’s (c) Gazet van Hove.