door Angélique Vanderstraeten in ’t Pallieterke .
Op een goed jaar van de verkiezingen viel weinig meer te verwachten van de begrotingscontrole 2023. Het resultaat is een deficit dat boven de 4 procent van het bbp blijft. En socialisten die winnen. Geen besparingen, amper ingrepen in de pensioenen en extra belastingen uit de fiscale hervorming zijn al verworven.
De begrotingscontrole 2023 heeft nog maar eens bewezen wat de sociaaleconomische erfzonde van deze regering is: het bij de formatieonderhandelingen in de herfst van 2020 tegemoetkomen aan de socialistische eis om de minimumpensioenen op te trekken naar 1.500 euro. Het is in deze rubriek al ontelbare keren gezegd dat vanaf dat moment er voor de Parti Socialiste (PS) van Paul Magnette geen enkele behoefte meer was om sociaaleconomische hervormingen die naam waardig door te voeren. Dat men een aantal maatregelen van de vorige regering niet meer kon terugdraaien zoals de hervorming van de vennootschapsbelasting of de strengere wet op de loonnorm, nam men er dan maar bij.
Europese Commissie
De PS zette de hakken in het zand en dat werd tijdens de begrotingscontrole nog maar eens duidelijk. Eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) zwaaide met de waarschuwing van de Europese Commissie dat er voldoende bespaard moest worden omdat de pensioenhervorming te veel geld kostte. En dus pleitte De Croo ervoor om de laatste fase van de verhoging van de minimumpensioenen in 2024 te schrappen of minstens uit te stellen. Dat gebeurde niet. De stijging wordt gewoon iets minder dan gedacht, maar het gaat om een cijfer na de komma. Een socialistische overwinning.
De premier en de liberalen pochen dat deze regering 1,7 miljard euro saneert om het begrotingstekort van meer dan 4 procent van het bbp onder controle te houden. Alleen bestaat die sanering uit het minder snel doen stijgen van de uitgaven. Er zijn geen of nauwelijks besparingen. De linkerflank van Vivaldi juicht.
Meer nog, een aantal belastingverhogingen uit de fiscale hervormingsplannen van Vincent Van Peteghem (cd&v) zijn nu al verworven. Na de hogere auteursrechten bij de begrotingsopmaak vorig jaar, nu de minimumbelasting voor multinationals. De afspraak was dat deze golden als compensatie voor lagere lasten op arbeid. Die laten op zich wachten. Komt er wel een verhoging van het belastingvrije minimum en een aantrekkelijkere aanpassing van de belastingschalen? Dat is twijfelachtig. De minister van Financiën heeft zich laten rollen door groenen en socialisten. Bijkomend probleem in dit geval is dat de eerder ‘rechtse’ lobbyisten te verdeeld zijn om weerwerk te leveren.
Werkgeversorganisaties
Wanneer het over zo’n grote fiscale hervorming gaat, dan schieten werkgeversorganisaties als het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) in actie om bij te sturen. Maar binnen deze organisatie staan de sectoren niet op één lijn en ook de werkgeverorganisaties onder elkaar niet. Kmo- en zelfstandigenorganisatie Unizo heeft geen probleem met een hogere belasting op multinationals, VBO wel. De bankensector staat wantrouwig tegenover de hervorming van de DBI-aftrek (Definitief Belaste Inkomsten), een vrijstellingsregeling die van toepassing is op vennootschappen die beleggen in aandelen van andere vennootschappen. Handelsfederatie Comeos wil dan weer geen hogere btw. Links ziet een verdeeld rechts front en is tevreden.
Verder moeten we meegeven dat de socialisten bij de liberalen duwen waar het pijn doet, zelfs met kleine maatregelen. Zo wordt de bijdragevermindering in sociale lasten voor ondernemingen die hun eerste aanwervingen doen beperkt. Dat is een nederlaag voor de liberalen. Ook slaagden ze er niet in om wat strengere regels die naam waardig op te leggen voor werkonwillige werkzoekenden. Een magere oogst voor Open Vld en MR. Zoals bij zowat elk vorig begrotingsconclaaf van Vivaldi. Hooguit kunnen ze zich troosten met het feit dat een hogere taks op effectenrekeningen is afgevoerd. Maar uitstel is hier zeker geen afstel.
foto’s (c) Gazet van Hove.