door Pieter Bauwens – www.doorbraak.be .
Verrassend : Koen Pelleriaux van het GemeenschapsOnderwijs kiest niet voor neutraal vak ‘levensbeschouwing, ethiek en filosofie’.
Een verkiezingsjaar stelt ook het godsdienstonderwijs in vraag, met een verrassende uitkomst.
Heeft het levensbeschouwelijk onderwijs in Vlaanderen nog toekomst ? Dat was de vraag die boven de studiedag van de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen in Leuven hing. Het antwoord, ook uit het GO, was volop : ja.
Politieke spitstechnologie
In België heeft elk kind volgens Art. 24 van de Grondwet recht op levensbeschouwelijk onderwijs. Al zegt de Grondwet niet hoe dat precies moet georganiseerd worden. Dat artikel kan ook gewijzigd worden en verschillende partijen lijken daarop aan te sturen. Tijdens de studiedag aan de KULeuven gaf Minister van Institutionele Hervormingen Annelies Verlinden (CD&V) aan dat het niet de bedoeling is dat artikel 24 deze legislatuur voor herziening vatbaar te verklaren.
Dan is de kous af denkt u ? Helaas. Er is artikel 195. Dat artikel bepaalt hoe de grondwet wordt veranderd. Wat doen creatieve politici ? Eerst dat artikel aanpassen, dan aan de hele Grondwet prutsen en ten slotte via hetzelfde artikel de zaak opnieuw op slot gooien. Zo deed de regering Di Rupo dat. ‘Politieke spitstechnologie’ noemde Koen Pelleriaux van de koepel van het Gemeenschapsonderwijs (GO) dat. Hij zat er niet op te wachten. De grondwet bevat de basisafspraken van onze democratie, daar moet je behoedzaam mee omgaan.
Wel godsdienst, geen LEF
Maar hoe staan de koepels tegenover de levensbeschouwelijke vakken ? Daar kwam Pelleriaux verrassend uit de hoek : ‘Wij willen dat godsdienst wordt aangeboden als vak, naast de andere levensbeschouwingen. Het is een principieel ja, het vak en de inhoud zijn van belang in de ontwikkeling van de identiteit.’
Pelleriaux vindt wel dat de levensbeschouwing best in dialoog wordt gegeven. Dat doen ze in het GO ook in de derde graad. Een uur levensbeschouwing en een uur interlevensbeschouwelijke competenties, met daarin elementen van burgerschap. Maar die beide uren moeten door dezelfde leerkrachten worden gegeven. Leerkrachten die zelf duidelijk in een levensbeschouwing staan. Dat wil zeggen dat het project van het vak LEF (Levensbeschouwing, Ethiek en filosofie) dood is. ‘De raad van het GO kiest niet voor een neutraal vak’ zei Pelleriaux.
Nachtmerrie voor directies
Pelleriaux erkende wel dat de meeste directies van GO-scholen anders denken over de levensbeschouwelijke vakken. Maar dat heeft te maken met de praktische organiseerbaarheid van die vakken. Die verhinderen vaak een vlotte opmaak van de uurroosters in een GO-school. Maar zijn daar geen praktische oplossingen voor te vinden ? Zo zijn er voorstellen om levensbeschouwelijke vakken maar in te richten vanaf 5 leerlingen of om leerlingen te verplaatsen om samen hun levensbeschouwelijk vak te krijgen.
Op de studiedag werd ook over het muurtje gekeken. Zo blijkt dat in verschillende Duitse deelstaten er een oecumenisch christelijk vak wordt gegeven. De vraag is of alle christelijke denominaties in Vlaanderen daar klaar voor zijn.
Getuigen met kwaliteit
De toekomst van het godsdienstonderwijs hangt volgens verschillende sprekers op de studiedag af van de kwaliteit van leerkrachten en lessen. Leerkrachten moeten specialist zijn in hun vak, durven getuigen van hun geloof en van daaruit open het gesprek aangaan met hun leerlingen. Maar het vak godsdienst moet ook een inhoudelijk, cognitief aspect hebben. Want iedereen was het er over eens dat religieuze ongeletterdheid een groeiend probleem is. Zeker in een samenleving waar religie dan toch niet verdwenen blijkt.
foto’s (c) Gazet van Hove .