In juni geldt de opkomstplicht voor meerderjarige Belgen die niet uitgesloten zijn. 16- en 17-jarigen en niet-Belgische EU-onderdanen mogen stemmen voor de Europese verkiezingen.

Meerderjarige Belgen zijn opkomstplichtig bij alle verkiezingen in juni

Belgen ingeschreven in een Belgische gemeente

Je staat automatisch op de kieslijst van zowel de federale, de Vlaamse als de Europese verkiezingen wanneer je :

  • 18 jaar bent, ten laatste op de dag van de verkiezingen;
  • je niet geschorst of uitgesloten bent van het kiesrecht;
  • je ingeschreven bent in het bevolkingsregister van jouw gemeente, ten laatste op 19 april 2024.

Je moet niets doen voorafgaand aan de verkiezingen. Je krijgt ten laatste 15 dagen voor de verkiezingen een oproepingsbrief. Als je verhuisd bent na het vastleggen van de kiezerslijsten, dan wordt de oproepingsbrief verzonden naar jouw vorige adres en moet je ook in het stembureau dat gelinkt is aan je vorige adres gaan stemmen. De oproepingsbrief neem je op de dag van de verkiezingen samen met je e-ID mee naar het stembureau op je oproepingsbrief. Je bent verplicht om jezelf bij het stembureau aan te melden. Wanneer je niet kan deelnemen aan de verkiezingen moet je jezelf verontschuldigen of een volmacht aan iemand geven.

Belgen ingeschreven in een andere EU-lidstaat

Wanneer je permanent verblijft in een andere EU-lidstaat, ben je als meerderjarige Belg die niet geschorst of uitgesloten is van het kiesrecht, nog steeds verplicht om deel te nemen aan de federale en Europese verkiezingen. Voor wat de Europese verkiezingen betreft, heb je de keuze om te stemmen voor een Belgische Europese lijst of voor de lijst van de EU-lidstaat waar je verblijft. Je moet ingeschreven zijn in de consulaire bevolkingsregisters van de EU-lidstaat waar je verblijft. Als kiezer in een andere EU-lidstaat heb je verschillende mogelijkheden, bv. naar België afreizen en gaan stemmen in je gemeente van aanhechting, persoonlijk stemmen in de consulaire post, per volmacht stemmen in de consulaire post of stemmen per briefwisseling. Je zal bij je registratie moeten aangeven hoe je jouw stem wenst uit te brengen. 

Belgen ingeschreven in een land dat niet tot de EU behoort

Wanneer je permanent verblijft in een land dat niet tot de EU behoort, ben je als meerderjarige Belg die niet geschorst of uitgesloten is van het kiesrecht, nog steeds verplicht om deel te nemen aan de federale en Europese verkiezingen. Je moet ingeschreven zijn in de consulaire bevolkingsregisters van het land waar je verblijft. Als kiezer in het buitenland heb je verschillende mogelijkheden, bv. naar België afreizen en gaan stemmen in je gemeente van aanhechting, persoonlijk stemmen in de consulaire post, per volmacht stemmen in de consulaire post of stemmen per briefwisseling. Je zal bij je registratie moeten aangeven hoe je jouw stem wenst uit te brengen. 

16- en 17-jarige Belgen en EU-onderdanen hebben stemrecht bij de Europese verkiezingen

Op 9 juni 2024 kunnen minderjarigen tussen 16- en 17-jaar voor de eerste keer stemmen voor de Europese verkiezingen. Dat heeft de huidige federale regering beslist. Minderjarige Belgen staan automatisch op de kiezerslijst maar zijn niet verplicht om te gaan stemmen. Ze krijgen wel een oproepingsbrief. 16- en 17-jarige EU-onderdanen (niet-Belgen) moeten zich net als meerderjarige niet-Belgische EU-onderdanen inschrijven op de kiezerslijst.

Meerderjarige EU-onderdanen die zich inschrijven voor de Europese verkiezingen zijn opkomstplichtig

Een EU-onderdaan die in België woont maar die niet de Belgische nationaliteit heeft, die wil deelnemen aan de Europese verkiezingen, en ervoor kiest om op Belgische kandidaten te stemmen, moet zich eerst inschrijven op de kiezerslijst. Van zodra je geregistreerd bent als meerderjarige EU-onderdaan, ben je opkomstplichtig.

Je krijgt ten laatste 15 dagen voor de verkiezingen een oproepingsbrief. De oproepingsbrief neem je op de dag van de verkiezingen samen met je e-ID mee naar het stembureau op je oproepingsbrief. Je bent verplicht om jezelf bij het stembureau aan te melden. Wanneer je toch niet kan deelnemen aan de verkiezingen moet je jezelf verontschuldigen of aan iemand een volmacht geven.

foto’s (c) Gazet van Hove .