door Angélique Vanderstraeten in ’t Pallieterke .

De Waalse regering is sinds half juli ingezworen, maar pas nu begint de MR-Les Engagés-machine op volle toeren te draaien. Vorige week werden een aantal decreten gestemd die een aanzienlijke belastingverlaging doorvoeren, onder andere in de schenkings- en registratierechten. Vraag is of dat wel geoorloofd is, gezien het Waalse begrotingstekort. Minister-president Adrien Dolimont (MR) maakt zich sterk dat de nodige terugverdieneffecten geen te groot gat slaan in de begroting.

Economen die in het verleden kritisch waren voor meer fiscale autonomie voor de regio’s, verwezen vaak naar de zogenaamde ‘race to the bottom’ tussen verschillende regeringen. Onder andere professor André Decoster (KU Leuven), altijd voorstander van meer belastingen, zag dat niet zitten. Want wanneer één regio de belastingen verlaagt, volgt een andere, waardoor de inkomsten dalen. De geschiedenis leert dat dat een foute inschatting is. Het klopt dat een belastingverlaging in Vlaanderen na enige tijd gevolgd wordt door een vergelijkbare maatregel in Wallonië en Brussel. Maar dat dat tot minder inkomsten zou leiden, klopt niet, want lagere belastingen hebben een positief effect op de economische activiteit. Met als gevolg dat er meer welvaart wordt gecreëerd, waarop opnieuw taksen worden betaald, zij het aan een verlaagd tarief. De belastbare basis is breder en groter, en dus zorgen lagere tarieven toch voor meer inkomsten. Op termijn tenminste.

“Bedrijven worden in Wallonië niet meer gezien als een melkkoe”

Het is de redenering die de centrumrechtse Waalse regering van MR en Les Engagés hanteert. Minister-president Adrien Dolimont (MR), die twee weken geleden te gast was op de ‘Rentree’-receptie van de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka, formuleerde het ook op die manier : “Bedrijven worden in Wallonië niet meer gezien als een melkkoe. Burgers die werken evenmin.” Hetgeen voor meer ondernemerschap en initiatief moet zorgen; wat dus op termijn ook goed is voor de Waalse staatskas.

Drie keer een lagere belastingdruk

De Waalse regering die nu op kruissnelheid is gekomen, heeft in dat verband recent een aantal hervormingen laten stemmen door het Waals Parlement. Vanaf januari 2025 worden de registratierechten bij de aankoop van een woning verlaagd van 12,5 naar 3 procent. De redenering : het moet voor Walen gemakkelijker worden om een woning te verwerven. En Dolimont denkt zelfs dat die lagere registratierechten misschien Vlamingen en Brusselaars over de taalgrens zal lokken. Hij heeft het over “zuurstof geven aan de burgers. Een belasting mag geen hinderpaal zijn voor de emancipatie van de middenklasse”.

Het bedrag van een belastingverlaging van 700 miljoen euro over de hele legislatuur doet de ronde. Want niet alleen de registratierechten gaan omlaag, ook de successie- of erfenisrechten worden aangepakt. Die belastingen zouden gehalveerd worden. Net als de schenkingsrechten, die ook gekoppeld zijn aan de erfbelasting. Door een schenking aan een laag tarief kunnen ouders of andere verwanten ervoor zorgen dat hun kinderen (of andere erfgenamen) geen of amper belastingen moeten betalen in geval van overlijden. Die belastingverlaging zou wel pas in 2028 (volledig) in werking treden.

Dat het begrotingstekort eventjes zal toenemen, is volgens minister-president Dolimont geen probleem

In cijfers : de tarieven in de erfenisbelasting tussen gehuwden en samenwonenden gaan van 30 naar 15 procent, tussen broer en zus van 65 naar 33 procent, tussen ooms, tantes, neven en nichten van 70 naar 35 en voor alle anderen van 80 naar 40 procent. De schenkingsrechten voor vastgoed zouden van 27 naar 14 procent gaan in directe lijn en van 40 naar 20 procent voor de rest.

Hoe financieren ?

Vraag is in welke mate er compenserende maatregelen worden genomen om die taksen ook maar deels te compenseren. De registratierechten zouden alleen al in 2025 470 miljoen euro aan minderinkomsten genereren. Als we weten dat het Waalse begrotingstekort rond de 2 miljard euro schommelt (op 20,7 miljard euro aan inkomsten), dan is dat een gewaagde fiscale hervorming die logischerwijs het tekort nog verder doet oplopen, waardoor de schuld zal stijgen en de kredietwaardigheid van Wallonië misschien onder druk komt te staan.

Volgens minister-president Adrien Dolimont een pessimistische visie. Dat het tekort even zal toenemen, is volgens hem geen probleem, want Wallonië streeft pas aan het einde van de legislatuur naar een evenwicht in de begroting. Bovendien worden enkele voordelen in de vastgoedfiscaliteit afgebouwd, zoals de ‘chèque habitat’, een soort van Waalse versie van de Vlaamse woonbonus, en worden enkele fiscale kortingen bij de aankoop van een bescheiden woning afgebouwd. In de erfenisbelastingen wordt een extra kost voor de begroting verwacht van 350 miljoen euro.

Men rekent in Namen ook op een pak terugverdieneffecten

Aan de andere kant rekent men in Namen ook op een pak terugverdieneffecten. Door meer vastgoedtransacties komt er meer geld binnen uit de registratierechten, ook al zal het tarief lager liggen. Vanaf 2028 verwacht de Waalse regering door de lagere tarieven in de schenkingsrechten een pak meer, welja…, schenkingen. En als daarmee het begrotingstekort niet afneemt, dan zal er bespaard worden, zo is er bij de MR-Les Engagés-regering te horen. Het bedrag van 1,2 miljard euro doet de ronde. Door de kaasschaafmethode, besparingen op de administratie en het afbouwen van allerlei subsidies. Even afwachten wat het concreet wordt, maar dat lijkt op een copernicaanse omwenteling bezuiden de taalgrens.

foto’s (c) Gazet van Hove .