door Gastauteur in ’t Pallieterke .
Wie voor De Lijn kiest, ervaart dat ‘het busje komt niet meer zo’. Elke dag staan 400 bussen in panne. Ze rijden 23 miljoen kilometer minder dan 15 jaar geleden. Uw logisch brein denkt aan personeels- en geldgebrek. Ik daag u uit om een andere piste te verkennen, want mensen zijn zelden logisch.
Kent u het Dilbert-principe ? In de komische strip ‘Dilbert’ pleit schrijver Adams ervoor om incompetente werknemers te bevorderen tot manager zodat ze minder schade aanrichten in cruciale, productieve functies. Willekeurig voorbeeld : een buschauffeur die zijspiegels van geparkeerde auto’s afrijdt, wordt voortaan manager van de buschauffeurs. U reageert misschien verontwaardigd omdat u ethische principes heeft.
Beeld u in dat u manager bent van de klunzige chauffeur. Zijn promotie levert resultaten op : hij is content, want hij verdient meer; uw baas is opgelucht, want er is minder schade; u bent gerust, want zij zit minder op uw kap; u wordt naast ‘baas van chauffeurs’ ook baas van een manager waardoor uw aanzien stijgt; uw familie geniet mee van uw groter inkomen. De verleiding is groot om een opleiding te geven aan de chauffeur of hem te ontslaan.
Overheidsbedrijf
Een blik op het papierwerk volstaat om dat vermoeiende plan te begraven. Uiteraard is er een dupe : de klant. Omdat er een chauffeur minder is, rijdt er een bus minder. De chauffeur vervangen lukt niet echt, want het is uitdagender om te rijden met een grote bus in een drukke stad dan om te doen alsof je manager bent.
Wat als klanten weglopen ? Vergeet uw troefkaart niet : u werkt in een overheidsbedrijf. Als klanten weglopen, kan uw collega van infrastructuur de auto, uw grootste concurrent, de weg versperren. U eist dat bussen niet langer op een aparte busstrook stoppen, maar in het midden van de weg, zodat auto’s achter de bus wachten bij elke halte. Zo dwingt u uw klant de bus in. Blijft hij in de file, dan vraagt u de belastingbetaler om bij te passen. Niet rechtstreeks, natuurlijk, want u kent het antwoord.
Politici en media
U richt zich tot uw grootste vrienden : politici. Zij geven u bakken belastinggeld, zonder moeilijke vragen. Ze lezen geen cijfers, want daar worden ze niet op afgerekend. Op perceptie wel. Daarom durft geen enkele politicus zich te verzetten tegen extra geld voor het openbaar vervoer. Wanneer uw fraude aan het licht komt, zitten ze al op een andere politieke post. Wanneer de media lucht krijgen dat er bussen stilstaan, wacht u het grootste mirakel. Zij organiseren debatten tussen politici. Links klaagt over geldgebrek. Rechts klaagt over gebrek aan efficiëntie. Beide besluiten dat er extra geld nodig is. U kijkt met een zak popcorn toe hoe ze elkaar bekampen en uw geknoei met een zak extra geld belonen.
Niemand wijst in uw richting, want u bent noch CEO, noch minister. U bent een onzichtbare overheidsmanager met een onberispelijke reputatie. U hoeft maar twee zaken te vermijden : referenda en privatisering. Beide geven de klant meer macht dan u. Steun daarom elke actie tegen de vrije markt en tegen rechtstreekse democratie, want die ondergraven uw positie als overheidsmanager.
2 miljard
Toevallig tonen cijfers van De Lijn dat ze nooit eerder zoveel werknemers had : 7.578 voltijdse equivalenten. 634 meer dan 20 jaar geleden. De kost van een rit met De Lijn is vijf keer hoger dan de prijs van uw ticket. 80 procent wordt opgehoest door de Vlaamse belastingbetaler : 1,98 miljard. Het hoogste bedrag ooit. Dus De Lijn staat meer stil, heeft meer personeel en een groter budget dan 20 jaar geleden.
Wie besluit dat ik hiermee aantoon dat Dilbert werkt voor De Lijn, heeft stoute gedachten. Ik zou nooit schrijven dat er in elk overheidsbedrijf een lijntje voor Dilbert zit.