COLUMN – door Siegfried Bracke – www.doorbraak.be .
Van alle Vlaamse stadsbesturen komt het Gentse het dichtste bij het PS-model. Het is een uniek systeem.
Er zijn drie soorten socialisme. Er is om te beginnen de grote internationale beweging van de ‘Verworpenen der Aarde’. Er is de vertaling ervan in wat in Europa de sociaaldemocratie heet. En dan is er ook nog het Gentse socialisme.
Het Gentse socialisme is een unieke variant omdat de gewone strijd om de macht er al jaren wordt verpakt als een gevolg van morele superioriteit, die bovendien de enige drijfveer zou zijn. De meest onwaarschijnlijke toestanden worden er overgoten met de saus van het ‘Grote Enige Gelijk’, bedekt met de mantel van de progressiviteit.
Dat is een trucje als een ander, maar dat heeft in Gent zo goed gewerkt dat nogal wat mensen dat ook echt zijn gaan geloven. Zeker toen twaalf jaar geleden socialisten en Groenen met één lijst naar de kiezer trokken.
Middenveld
Het woord middenveld werd vanaf dan een sleutelwoord. Het stond ook maar liefst veertien keer in het verworpen bestuursakkoord. Het woord vakbond twee keer. Het middenveld in Gent is dus iets helemaal anders dan de klassieke zuilen. Het is een systeem dat roodgroen in de voorbije twaalf jaar op poten heeft gezet, en waaraan onwaarschijnlijk veel geld werd uitgegeven. Die gigantische Gentse schuld komt niet uit de lucht gevallen.
Wat ze dan concreet doen is nooit echt een punt, want ze bedoelen het goed en ze hebben nobele doelen
De Gentse professor Filip De Rynck heeft beschreven hoe dat systeem werkt. Het begint met vrijwilligers die zich inzetten voor de goede zaak, of alvast voor datgene wat roodgroen als de goede zaak beschouwt. Net daarom krijgen die meteen ook ruime financiële steun.
En daarna gaat het mechaniekje snel: de nood aan hulp, bijstand, steun… blijkt almaar groter, de financiële steun groeit fors, en de vrijwilligers worden vervolgens in geen tijd eerst halftijdse en korte tijd later voltijdse werknemers in hun eigen vzw. Op kosten van de stad. Wat ze dan concreet doen is nooit echt een punt, want ze bedoelen het goed en ze hebben nobele doelen.
Klantenverbinding
Honderden Gentenaars komen op die manier aan de kost. Het waren vooral die mensen die al van bij het eerste teken aan het stadhuis stonden. Ze vreesden hun baan te verliezen. Met dat systeem hebben rood en groen aan goed werkende klantenbinding gedaan, een vriendelijk woord voor cliëntelisme. Van alle Vlaamse stadsbesturen komt het Gentse het dichtste bij het PS-model : ook daar is steevast en via allerlei vertakkingen veel volk in dienst.
En dat stopt nooit. In Gent groeit niets zo goed als de maatschappelijke noden. Elke maand komt er een bij. Zelfs hulpverlening bij ‘het toeleiden naar de hulpverlening’. Ik verzin niets. In het verworpen bestuursakkoord werd die lijn trouwens doorgetrokken via, bijvoorbeeld, een ‘Loket voor Engagement’ : wie zich inzet voor de goede zaak kan er steun krijgen, namelijk ‘financiering, ruimte en/of logistieke steun’. Het is administratieve vereenvoudiging waar niemand ze verwacht.
Steun
Het woord steun staat trouwens niet toevallig 58 keer in dat bestuursakkoord. 22 keer valt het woord subsidies en 16 keer gaat het over kwetsbaren van allerlei soorten. ‘We blijven alle doelgroepenverenigingen erkennen en financieel ondersteunen met subsidies’, staat er. Let vooral op het woord alle. Al even duidelijk is wat er niet in staat. Besparen of besparing ? 0 keer. Bezuinigen ? 0 keer. Schrappen ? 0 keer. Jaja, men wil ‘een gezond financieel beleid’, maar ook hier is de negatieproef erg nuttig : is het denkbaar dat men kiest voor een ongezond financieel beleid, of voor tekorten ?
Men wil ook geen bijkomende belasting, staat er. Dat stond er in 2018 ook. Het heeft niet belet dat Gent de opcentiemen op de onroerende voorheffing fors heeft verhoogd
Men wil ook geen bijkomende belasting, staat er. Dat stond er in 2018 ook. Het heeft niet belet dat Gent de opcentiemen op de onroerende voorheffing fors heeft verhoogd. Ook van diegenen die met bloed, zweet en tranen een ‘wirkmanshuizeken’ hebben kunnen kopen. Van een terugdraaien van die belastingverhoging is geen sprake. En laat dat nu uitgerekend één van de belangrijke strijdpunten zijn van de Gentse N-VA…
Als er al ergens ontevredenen moesten zijn over de inhoud van dat bestuursakkoord, dan is het wel bij N-VA. Eén ding is er vintage N-VA : de aangekondigde 11 juli-viering. Het is het enige. Schrappen in de uitgaven ? Reduceren (van het zeer gezwollen) personeelsbestand ? Quid N-VA ?
Standbeelden
N-VA zegt in haar verkiezingsprogramma dat er op standbeelden uit de koloniale periode gerust wat uitleg mag komen. Maar meer niet, vindt de partij. In het bestuursakkoord komt er een fors dekoloniseringsproject, gepatroneerd door – alweer – middenveldorganisaties, waarvan N-VA eiste dat ze zouden verdwijnen. Hetzelfde geldt als het over het lokale asielbeleid gaat. Quid N-VA ?
Het hoofddoekenverbod is twee keer in het N-VA-programma te vinden; in het bestuursakkoord wordt daar niets over gezegd. Levenslang gratis tolken voor de allochtone medemens, het gaat gewoon door. Het taalbeleid in het onderwijs ? Er wordt niets aan veranderd : Gent is de enige plaats ter wereld waar men beter Nederlands leert door het zo weinig mogelijk te spreken. Quid N-VA ?
N-VA wil meer mensen aan de slag, maar in Gent gaan ze wel blijvende aanvullende financiële steun verlenen aan mensen met een laag inkomen, ‘onafhankelijk van het statuut’. Gent blijft dus het mekka van de steuntrekker. Ook dat is het Gentse systeem. Als straks een andere coalitie dat systeem nog verder verderzet, zal N-VA moeten zwijgen. Ik hoor het Mathias De Clercq nu al zeggen : ‘MaaR ge waaRt daar allemaal vooR bij d’ondeRhandelingen !’
Onderhandelingen die zoals bekend tot niets hebben geleid. Door het veto van Vooruit. Door het Gents systeem dat taaier is dan gedacht. Omdat links niet links genoeg kan zijn. Links is licht, links is leuk, links is loffelijk. En links is Gents.
Siegfried Bracke was voor de N-VA Kamervoorzitter en gemeenteraadslid in Gent. Voordien was hij journalist bij de VRT.
foto’s (c) Gazet van Hove .