Burggraaf Leonard. Foto (c) Wikipedia
door Thierry Debels in ’t Pallieterke .
“Zonder Léonard du Bus de Gisignies, was er geen Westmalse trappist”, vertelde historicus Bart De Prins een tijd terug in de kranten van DPG. Leonard Pierre Joseph burggraaf du Bus de Gisignies (Dottenijs, 28 februari 1780 – Oostmalle, 31 mei 1849) was een hoge ambtenaar, bestuurder en politicus in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Hij was voorzitter van de Tweede Kamer en gouverneur-generaal in Nederlands-Indië. Hij werd op 20 februari 1816 verheven in de Nederlandse adelstand en werd op 22 mei 1819 burggraaf.
Bart De Prins herontdekte voor zijn eindwerk een belangrijk, maar vergeten figuur uit de geschiedenis van Malle. Over deze edelman liep toen zelfs een tentoonstelling in kasteel De Renesse. Niet toevallig daar.
Oostmalle
Het Kasteel de Renesse (ook Kasteel van Oostmalle) is een kasteel in het centrum van Oostmalle (Lierselei 30), een deelgemeente van de gemeente Malle. Bij het kasteel hoort een groot park. Het geheel wordt Domein de Renesse genoemd.
De oorspronkelijke burcht werd in de 15e eeuw gebouwd door Willem van Berchem. In 1542 werd deze burcht verwoest door Maarten van Rossum. Jan van Renesse bouwde enkele jaren later het huidige kasteel en de bijgebouwen. Bouwmeester was Hendrik Lambrechts. Heel wat belangrijke personen kwamen er op bezoek, zoals keizer Karel V, Willem de Zwijger en Margaretha van Parma.
Engelse tuin
De daaropvolgende eeuwen werd het kasteel meermaals geplunderd en gebruikt als verblijfplaats voor strijdende troepen. Ten slotte raakte het in verval. In 1793 werden het opperhof en de hoeve afgebroken.
In 1830 verdween de familie de Renesse uit het kasteel : graaf Clément de Renesse-Breidbach verkocht het geheel aan burggraaf Leonard du Bus de Gisignies. Deze liet de dienstgebouwen ombouwen tot een landhuis. Hij breidde het gehele domein ook uit en liet in het park een Engelse tuin aanleggen. Onder meer de mammoetbomen werden toen aangeplant. Zijn zoon Bernard Amé du Bus de Gisignies en kleinzoon Bernard du Bus de Gisignies beheerden het domein verder. Bernard du Bus de Gisignies werd burgemeester van Oostmalle. Zijn dochter Isabelle huwde in 1896 met graaf Maximilien de Renesse-Breidbach. Zo kwam het kasteel terug in handen van de familie de Renesse.
Napoleon
“Léonard kocht het kasteel in het begin van de 19de eeuw. Dat er zo’n mooie tuin en park is, hebben we te danken aan hem”, weet De Prins. “Toen Napoleon Vlaanderen veroverde, deelde hij de kerkelijke orden op. De trappisten behoorden tot de contemplatieven. Luiaards, volgens hem, die de hele dag niets deden dan bidden en bier brouwen. Hij schafte de trappisten af. Toen wat later de Nederlandse koning Willem I koning van België werd, zorgde Léonard du Bus ervoor dat de orde terug mocht bestaan.”
Dat Malle Léonard vergeten is, is te wijten aan zijn kleinzoon. Die huwde met een dame van de familie De Renesse en kreeg alleen maar dochters. De naam Du Bus stierf uit rond het begin van deze eeuw.
Maar ook de rest van België en Nederland vergat hem volgens De Prins. “De man speelde een rol van formaat in de koloniale handel. Er is een verhaal over hoe Léonard cochinelle-verf maakte in Brazilië. Er was toen een importverbod op luizen. Dat trachtte hij te omzeilen door een doosje luizen het land binnen te laten smokkelen. Slechts twee luizen overleefden de tocht, een mannetje en een vrouwtje. Daarmee kweekte hij duizenden luizen en kon de aanmaak van de kleurstof beginnen.”
foto’s (c) Gazet van Hove .