De familie-Demir arriveerde in de jaren 1970 in het Vlaanderen waar ik zo van hou. Om precies te zijn vestigden ze zich in de Genkse wijk Waterschei. Mijn vader werkte er in de steenkoolmijn, met mensen van over heel de wereld : Vlamingen, Koerden, Turken, Italianen, Spanjaarden, Grieken, Polen, … Het was zwaar, gevaarlijk werk. Maar hij gaf er zijn gezin mee te eten.
Dat gezin, waartoe ook ik sinds 1980 behoorde, kwam oorspronkelijk uit Oost-Turkije. Ze waren niet christelijk en wisten dus niet wat Kerstmis was. Maar als klein meisje zag ik in deze tijd van het jaar heel wat feestelijk verlichte bomen in de ramen staan. Ik wist niet wat die bomen te betekenen hadden, maar ik vond ze wel mooi.
Mijn vader wist evenmin waar die bomen voor stonden. Hij wist niet dat op 25 december de geboorte van Jezus gevierd werd in het christelijke Europa. Hij wist toen nog niet dat het een feest van hoop en warmte was, wist nog niet dat het een tijd was van cadeautjes en lekker eten en samenkomen met de familie en van liedjes zingen. Dat wist hij toen allemaal nog niet. Maar hij vond wel dat wij ook zo’n boom in huis moesten halen.
Hij vond absoluut dat ook wij zo’n kerstboom in huis moesten halen, want zonder kerstboom zouden de Demirs eruit springen. Ze zouden nog meer opvallen. Ons lege raam, zonder kerstboom, zou naar voorbijgangers schreeuwen : “Kijk hier, in dit huis wonen mensen die anders zijn !” Dat wilde mijn vader te allen tijde vermijden. Kortom : mijn vader vond een kerstboom een teken van integratie.
En zo geschiedde : het gezin Demir vierde voortaan elk jaar kerst. Het is een traditie waar we tot op heden nooit van zijn afgeweken. Ik ben trots genoeg om toe te geven dat het de kleine Zuhal was die sindsdien elke december de leiding nam in het ophangen van die kerstversiering. En de kerstboom ? Die stond voor het raam, zoals dat in Genk gedaan werd, zodat iedereen kon zien dat wij erbij hoorden.
In tegenstelling tot mijn vader groeide ik wel op in Vlaanderen. Ik kon dus wel van kinds af aan de betekenis van Kerstmis leren. Naast een moment om gezellig samen te zijn met mijn dochtertje en mijn familie, is kerst voor mij vooral een feest van hoop. Het is het warmste feest van het jaar, op het koudste en donkerste moment van het jaar.
En vandaag lijken het wel bijzonder koude en donkere dagen, in Vlaanderen en de wereld. Er is oorlog in Europa. Economisch zijn de vooruitzichten niet rooskleurig. En ik ben de laatste die je kan wijsmaken dat het goed gaat met ons onderwijs, ooit nochtans wereldtop.
Het zijn bange dagen, maar het is bijna kerst. En kerst is een feest van de hoop. En die hoop is er wel degelijk. Maar blinde hoop ? Daar koop je niks mee. Hoop moet ondersteund worden door daden. Heel wat van mijn collega-politici zijn nochtans experten in het verkopen van gebakken lucht, maar ik blijf niet bij de pakken zitten. De Vlaming blijft niet bij de pakken zitten. Mijn vader wachtte ook niet op zijn buren die hem kwamen leren hoe en waarom hij kerst moest vieren. Hij zette de kerstboom zelf, op eigen houtje, voor het raam.
Ik wens u een zalig kerstfeest en een gelukkig nieuwjaar. Ik weet dat wij, u en ik, er samen voor zullen zorgen dat 2025 een jaar van de hoop wordt.
Zuhal Demir, Vlaams minister van Onderwijs, Justitie en Werk (N-VA).
foto’s (c) Gazet van Hove .