Steeds meer kinderen en jongeren uit het basis- en secundair onderwijs spreken thuis geen Nederlands. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams volksvertegenwoordiger, Vera Celis opvroeg bij minister van Onderwijs, Jeugd en Gelijke Kansen, Pascal Smet. Vooral in de Vlaamse steden Antwerpen en Vilvoorde is de situatie zorgwekkend. “Er moeten meer acties ondernomen worden om het Nederlands weer een plaats te geven binnen anderstalige gezinnen”, aldus Vera Celis, die ook burgemeester van de Kempische stad Geel is en waar ze tot voor kort ook beroepsmatig actief was als lerares Aardrijkskunde.
Sinds het schooljaar 2007-2008 wordt er aan de ouders van alle leerlingen uit het gewoon basisonderwijs en secundair onderwijs een formulier voorgelegd dat naar de thuistaal van de leerling peilt. De ouders moeten dan aankruisen welke taal de leerling meestal met de vader, de moeder, de broers en zussen, en de vrienden spreekt. Ze hebben hier de keuze uit Nederlands, Frans of een andere taal. De cijfers voor het schooljaar 2011-2012 zijn opmerkelijk. In de provincie Vlaams Brabant spreekt noch hoort gemiddeld 19,8% van de kinderen in de basisscholen thuis geen Nederlands. Ook in de provincies Antwerpen (17%), Limburg (13%), Oost-Vlaanderen (12,4%) en West-Vlaanderen (7,8%) liggen de aantallen hoog. Voor het secundair onderwijs merken we dezelfde tendens. De provincie Vlaams-Brabant spant hier de kroon met 12,5%, gevolgd door Antwerpen (11,8%), Oost-Vlaanderen (9,2%), Limburg (8,6%) en West-Vlaanderen (5,2%).
Voor sommige steden is de situatie zelfs zorgwekkend. In de stad Antwerpen spreekt gemiddeld 46% van de leerlingen uit het basisonderwijs thuis geen Nederlands. In Vilvoorde ligt dit cijfer zelfs bij 52%. Ook steden zoals Gent (37%), Mechelen (33%) en Genk (27%) scoren hoog.
Een afwezigheid van het Nederlands in de thuissituatie zorgt er vaak voor dat de kennis ervan bij leerlingen onvoldoende is en kinderen ook niet voldoende oefenkansen krijgen. “Deze cijfers kan men niet negeren en vereisen enorme extra inspanningen op vlak van taalverwerving en -remediëring“, reageert Vera Celis. “Enkel op deze manier kunnen we ervoor zorgen dat deze leerlingen later volwaardig kunnen deelnemen aan onze samenleving en de arbeidsmarkt.” De beheersing van meerdere talen is zeker een troef, maar een goede kennis van het Nederlands blijft noodzakelijk om te kunnen functioneren in onze maatschappij.
Daarom is een versterking van het engagement van ouders t.o.v. de Nederlandse taal een belangrijke sleutel in de verdere toekomst van hun kinderen. Ouders moeten worden aangemoedigd om gebruik te maken van het aanbod aan Nederlandse lessen. De Huizen van het Nederlands spelen daarbij een zeer belangrijke rol. Recent heeft de Vlaamse regering een aantal maatregelen getroffen om de kennis van het Nederlands bij kinderen en jongeren te verbeteren. Hiertoe behoren instrumenten zoals taaltesten, taalbaden en bijspijkerlessen om achterstanden te detecteren en te remediëren. Dit vergroot namelijk hun onderwijskansen en kansen op de arbeidsmarkt. Op die manier kunnen we ook deze jongeren zelfredzaam maken in onze maatschappij.
Hoe is het gesteld met het aantal anderstalige leerlingen in Hove en onze buurgemeenten?
– Gemeente Hove:
- Regina Pacis Middelbaar 15%
- Regina Pacis Lager onderwijs 11%
- Regina Pacis Kleuter 10%
- Regina Pacis 2 Mattheessensstraat 3%
- GBS Albrecht Rodenbach 4%
- ’t Groen Schooltje (GO) 4%
– Gemeente Lint
- Basisschool De Wilg (GO) 14%
- Gemeentelijke Basisschool 2%
- Vrije Basisschool Mater Christi 1%
– Gemeente Boechout
- Vrije Basisschool Sint-Gabriëlscollege
Jef Van Hoofplein 3%
Lange Kroonstraat 2%
Mussenhoevenlaan 9% - Gemeentelijke Basisschool Jan Frans Willems 6%
- Sint-Gabriëlscollege Middenschool 3%
- Sint-Gabriëlscollege 2%
– Gemeente Edegem
- Vrije Lagere school
Ingenieur Haesaertslaan 29%
Pieter Van Malderenplein 8%
Prins Boudewijnlaan 32% - Vrije Kleuterschool Familia
Ingenieur Haesaertslaan 20%
Pieter Van Malderenplein 15%
Renaat De Rudderlaan 6% - Vrije Kleuterschool De Link
Jan Verbertlei 26%
Patronaatstraat 7% - Vrije Lagere school De Link
Jan Verbertlei 24%
Patronaatstraat 7% - Gemeentelijke Basisschool Andreas Vesalius 9%
- Kon. Technisch Atheneum Da Vinci 29%
- Basisschool ’t Kofschip (GO) 8%
- Vrije Basisschool OLVE
Renaat De Rudderlaan 10%
Rombout Kelchtermansstraat 7%
O.L.Vrouw van Lourdescollege 9%
– Gemeente Mortsel
- Gemeentelijke Basisschool Sint-Lutgardis Mechelsesteenweg 48%
- Gemeentelijke Kleuterschool De Perenpit Van Peborghlei 10%
- Gemeentelijke Basisschool Leefschool Lieven Gevaert Osylei 10%
- Gemeentelijke Basisschool Lusthovenlaan 9%
- Vrije Basisschool De Tandem
Sint-Benedictusstraat 19%
Van Dijckstraat 10% - Vrije Basisschool Rozenregen Sint-Reinhildisstraat 14%
- Vrije Basisschool Sint-Jazef Liersesteenweg 10%
- Vrije Basisschool OLVE Singel 4%
- Vrije Basisschool Zeppelin L. Gevaertstraat 4%
- Basisschool GO
Hof van Riethlaan 12%
Theofiel Reynlaan 10% - Anna Theresia Instituut Middenschool
Edward Arsenstraat 30%
Sint-Benedictusstraat 27% - Secundaire Handelsschool Sint-Aloïsius
Edward Arsenstraat 17%
Sint-Benedictusstraat 27% - Gemeentelijk Technisch Instituut 15%
- Kon. Atheneum 11%
- Middenschool (GO) Mechelsesteenweg 9%
- OLVrouw van Lourdescollege Edegemsestraat 8%
– Gemeente Kontich
- Vrije Basisschool
Gemeenteplein 10%
Hoge Akker 3%
Montfortstraat 1%
Pierstraat 0% - Vrije Lagere school Altena 4%
- Vrije Kleuterschool Edegemsesteenweg 3%
- Gemeentelijke Basisschool Abraham Hans 16%
- Basisschool De Schans (GO) 7%
- Vrij Technisch Instituut 10%
- Sint-Jozefinstituut 5%
- Sint-Ritacollege 2%
(Bron: Vlaamse Gemeenschap)