N-VA een overgaande bui ?
Denkt men in Parijs dat de werelddominantie van de Verenigde Staten ooit wel zal overgaan, en vroeg of laat iedereen weer vlijtig Frans zal studeren, zo meent de partijtop van de CD&V dat die dertig procent van de N-VA éigenlijk bij de CD&V horen, en dat die N-VA-kiezers vroeg of laat wel naar de CD&V-stal zullen terugkeren.
Zowel Parijs als de CD&V-top hebben voor de helft gelijk : er zal inderdaad ooit een einde komen aan de werelddominantie van het Engels en de VS, net zoals de N-VA vroeg of laat weer zal krimpen. Alleen is het weinig waarschijnlijk dat dit ten voordele van respectievelijk Frankrijk en de CD&V zal gebeuren. Nu ja, theoretisch is het best mogelijk dat Franstalig Afrika ooit zodanig boomt dat het Frans het Engels weer van de troon zal kunnen stoten als internationale lingua franca, net zoals het ook mogelijk is dat volgend jaar één of ander charismatisch persoon in de CD&V opstaat en de partij naar nieuwe electorale hoogten brengt. In de praktijk zou ik er toch mijn geld niet op inzetten.
Strategische blunder
Het idee nog steeds een grote meerderheidspartij te zijn, terwijl ze in feite op weg is een kleine minderheidspartij te worden, heeft de partij bij de verdeling van de portefeuilles tijdens de regeringsvorming van 2014 een blunder van formaat opgeleverd. Blijkbaar dacht men zowel een Europees Commissaris als het premierschap te kunnen opeisen, maar het wiskundig model dat men gebruikt om de portefeuilles te verdelen, drukte de partij keihard met de neus op de harde cijfers : de CD&V is gewoon niet groot genoeg meer om een tweede keer langs de kassa te passeren, vóór de MR. En de MR dacht er in 2014 niet aan zich de kaas van de boterham te laten stelen.
Niet Kris Peeters, maar Charles Michel werd eerste minister. Van Marianne Thyssen hebben we maar bitter weinig meer gehoord, en in de media fietst de partij sindsdien op achtervolging, terwijl Charles Michel met de ene bloemenkrans na de andere (of rouwkrans, zoals na 22 maart) mag gaan lopen. Het verklaart de frustratie waarmee zowel Kris Peeters als partijvoorzitter Wouter Beke al twee jaar rondlopen.
Partijvoorzitter
Ondertussen mag het een wonder heten dat Wouter Beke de rekening nog niet gepresenteerd heeft gekregen voor die strategische blunder in 2014. Intern wordt hij door niemand gecontesteerd, en werd hij onlangs nog met een stalinistische score herkozen zonder dat er zich ook maar één tegenkandidaat aandiende.
Dat betekent nog niet dat Wouter Beke het goed doet als partijvoorzitter. De burgemeester van Leopoldsburg geeft de partij een aangezicht en weet ze ook goed bij mekaar te houden : hij “zit” ze dus goed “voor”. Maar zal er straks iemand op de CD&V stemmen omwille van de figuur Wouter Beke ? Wordt er vandaag iemand lid van de CD&V in de hoop hem ooit op een ledendag eens de hand te mogen schudden ? We betwijfelen het sterk.
Vergrijzing
De vraag is trouwens : wie zou Wouter Beke kunnen opvolgen, laat staan van zijn troon stoten ? Net zoals de kiezers van de CD&V elk jaar verouderen en letterlijk afsterven, droogt de poel van het politieke personeel van de partij langzamerhand op. De parlementaire fracties zitten tjokvol oudgedienden, want plaats voor nieuwkomers is er amper door het krimpende aantal zetels.
Hilde Crevits en Joke Schauvliege doen hun best in de Vlaamse regering, maar kunnen niet bepaald gekarakteriseerd worden als de sterkhouders van de partij. Die andere CD&V-minister in de Vlaamse regering, Jo Vandeurzen, is zo goed als onzichtbaar, net als de Vlaamse staatssecretaris Bianca Debaets.
De enige twee CD&V’ers die iets te betekenen hebben naast Wouter Beke, zijn de federale ministers Kris Peeters en Koen Geens. Het is daarbij veelzeggend dat beide heren toentertijd van buiten de fracties opgevist werden : Kris Peeters van bij UNIZO, en Koen Geens als hoogleraar (ook al was hij een periode kabinetschef van … Kris Peeters).
O ja, de CD&V heeft ook in de federale regering een staatssecretaris : Pieter de Crem. Hij is er bevoegd voor Buitenlandse Handel, een geüsurpeerde bevoegdheid, en houdt dus zijn kop zoveel mogelijk in kas om zijn portefeuille niet te verliezen.
Als we onder de parlementairen van de CD&V iemand zouden moeten aanwijzen met potentieel, dan zou het Peter van Rompuy moeten zijn. De zoon van Herman van Rompuy is 36 jaar oud, en geeft de indruk nog wat in zijn mars te hebben. Hou hem in 2019 in het oog.
Moedig midden
Waar staat de christendemocratie anno 2016 in Vlaanderen nog voor ? Ideologisch wordt het programma van de CD&V steeds dunner. De partij zet zich pavloviaans af tegen elk standpunt van de N-VA, zeker als het persoonlijk van Bart de Wever komt, maar is evenzeer tegen de meeste standpunten van sp.a en Groen. Een echt eigen standpunt heeft het zelden of nooit, behalve over ARCO dan.
Bij regeringsonderhandelingen heeft de partij zelden of nooit een echt breekpunt, behalve dan dat ze erbij wil zijn. Links of rechts, Vlaams of Belgisch, het maakt allemaal niet uit. Op die manier verwoorden slogans als “moedig midden” en “rustige vastheid” eigenlijk perfect waar de partij voor staat: geen inhoud, maar wel veel bestuurservaring. Op dat laatste gaat de partij uitdrukkelijk prat, deels om zich af te zetten tegenover de N-VA, maar deels ook omdat ze het echt meent.
Dit blad heeft de CVP overigens vaak genoeg kiezersbedrog verweten, bijvoorbeeld door vóór de verkiezingen Vlaamse eisen te stellen, en die na de verkiezingen weer in te slikken. Vandaag is dit niet meer het geval : de weinige kiezers die de partij nog heeft, weten perfect dat ze eigenlijk een blanco cheque uitschrijven.
Moslimpartij
Het recente verwijt van de N-VA dat de CD&V een moslimpartij is geworden, snijdt eigenlijk weinig hout. Nahima Lanjri draait al sinds de jaren negentig in de partij mee, net als Ergün Top. Hilâl Yalçin en Veli Yüksel zijn aanwinsten uit de jaren 2000. De partij heeft altijd al interesse getoond voor het segment gematigde migranten dat zich opgewerkt heeft uit de arbeidersklasse richting middenklasse, en vindt het geen natuurwet dat gelovige moslims voor sp.a, Groen of PVDA stemmen. Youssef Kobo is daarom eerder een miscast, maar de vraag is of de partij het zich nog kan veroorloven hem uit de partij te zetten, tenzij via een Ahmet Koç-scenario.
Verkiezingen
De gemeenteraadsverkiezingen van 2018 worden cruciaal voor de CD&V. De partij vreest in veel gemeentes posities te verliezen aan N-VA, waardoor haar lokale inplanting verloren dreigt te gaan. Een Scandinavisch scenario, waar alle christendemocratische partijen met de kiesdrempel van vier of vijf procent worstelen, begint dan wel heel nadrukkelijk te wenken.
De verkiezingen van 2019 worden vermoedelijk niet zo catastrofaal dat de partij uit de Vlaamse en de federale regering zou verdwijnen. Misschien kan de CD&V, zoals in 2014, zelfs opnieuw kingmaker spelen, en bepalen of de huidige regeringen voortgezet worden, dan wel of er een coalitie met sp.a en Open Vld, eventueel aangevuld met Groen zal komen.
De kans is echter groot dat 2019 de laatste keer zal zijn dat CD&V mee de samenstelling van de regeringen bepaalt. In 2024 zal ze misschien niet eens meer de tweede partij zijn, en moeten afwachten of ze nog gevraagd wordt.
