Tom Van Grieken en Karl Vanlouwe (N-VA)

De commentatoren zijn quasi unisono, over het regeerakkoord van de nieuwe Vlaamse Regering hangt de schaduw van het Vlaams Belang. Is Vlaams Belang er dan in geslaagd om invloed te hebben op het akkoord, zonder deel uit te maken van de regering ? De verwijzing naar de uitslag van 26 mei die de coalitiepartners maken zegt dan genoeg. Maar hoe kijkt Vlaams Belang zelf naar die commentaar ? In een eerste persbericht waren ze —niet echt verwonderlijk voor een oppositiepartij— kritisch. ‘Het Vlaams Belang kan de krachtlijnen van het regeerakkoord van N-VA, CD&V en Open VLD onmogelijk een voldoende geven.’ En hun schaduw dan ?

Een komma en een ‘maar’

Draagt dit Vlaams regeerakkoord nu de handtekening van Vlaams Belang ? ‘Onze schaduw hangt over dit akkoord, je kan er onze vingerafdrukken in vinden, maar het draagt niet onze handtekening. Daarvoor zijn er te veel nuances.’ reageert Chris Janssens, Vlaams Belang-fractievoorzitter in het Vlaams Parlement, bij Doorbraak.be. ‘Het forse van het beleid waar wij voor staan is er afgevijld. Elke maatregel waar wij enthousiast zouden kunnen over zijn krijgt telkens een komma of een “maar”.’

Janssens maakt die mitsen en maren concreet. ‘De bijdrage voor de inburgering die de regering zou vragen zou 360 euro zijn. Dat staat niet in verhouding tot de werkelijke kostprijs van een inburgeringstraject, zo’n 4.300 euro. Hetzelfde met het kindergeld, in de startnota stond geen kindergeld vanaf dag één, dat komt er niet. En het hoofddoekenverbod dat de regering wil invoeren is maar een half hoofddoekenverbod, dat niet zou gelden voor gemeentelijke diensten en – onderwijsinstellingen.’

Communautair

Voor het Vlaams Belang zijn ook de institutionele ambities van de regering Jambon te flauw. ‘Het debat over de Vlaamse autonomie wordt door Jambon en co verwezen naar het Vlaams Parlement waar het allicht zal verzanden in een eindeloze praatbarak. Over de transfers rept men met geen woord, laat staan dat men de ambitie uitdrukt ze aan te pakken.’ Volgens het Belang was de communautaire ambitie nog nooit zo klein. Waarmee ze de communautaire ambities van de vorige Vlaamse regering schromelijk overschatten.

Startnota

Vlaams Belang zwaait bij de evaluatie van het Vlaamse regeerakkoord ostentatief met de startnota van formateur De Wever. Voor Chris Janssens vertolkte die startnota beter de inhoud van de gesprekken die tussen N-VA en VB gevoerd werden. ‘De startnota van Bart De Wever die tot stand kwam na de onderhandelingen met het Vlaams Belang was voor onze partij een ondergrens. Voor CD&V en Open VLD bleek dit echter een bovengrens te zijn. Er werd te veel, geschrapt. Uit dit regeerakkoord blijkt dan ook andermaal dat de echte verandering die Vlaanderen nodig heeft enkel gerealiseerd kan worden mét het Vlaams Belang in de regering.’ De N-VA heeft de inhoud van de startnota moeten aanlengen om Open Vld en CD&V aan boord te houden.

Chris Janssens

‘De teneur dat de toegang tot de sociale voorzieningen voor nieuwkomers er pas zou komen nadat ze eerst een tijdje hebben bijgedragen is zo goed als een vertaling van onze verkiezingsslogan “Eerst onze mensen”. De bedoeling was om Vlaanderen minder aantrekkelijk te maken voor migratie. Je ziet dat Jan Jambon en Bart De Wever (N-VA) dat op de persconferentie verdedigen, waarna Gwendolyn Rutten (Open VLD) en Wouter Beke (CD&V) aanvullen dat iedereen welkom blijft. Zo lukt het nooit.’ Illustreert Chris Janssens.

Maar is het VB dan tevreden met de invloed die ze heeft op een regering waar ze geen deel van uitmaakt ? ‘Je ziet dat stemmen voor Vlaams Belang iets oplevert. In het verleden keken centrumpartijen Open Vld en CD&V naar links, sinds 26 mei 2019 zien we dat ze naar rechts schuiven. Maar een regeerakkoord met Vlaams Belang had een duidelijker rechts beleid opgeleverd. N-VA heeft meer overeenkomsten met Vlaams Belang dan met Open Vld en CD&V.’

Commentaar

Daarmee kiest Vlaams Belang voor een bijzondere manier om tegen deze regering oppositie te voeren. Ze geeft kritiek als een blijvende verleidingspoging naar de N-VA. De vijand nummer één is voor het Belang niet langer de N-VA, de concurrent op Vlaams-rechts. Niet N-VA, maar Open Vld en CD&V zullen door Vlaams Belang inhoudelijk geviseerd worden. Dat kan ook N-VA goed uitkomen. Vlaams Belang zal de druk op rechts hoog houden. En bij elke aarzeling om een rechtse maatregel te nemen, kan N-VA verwijzen naar Vlaams Belang en het mogelijke garen dat die daaruit kan spinnen.

nieuwe schietschijf van het VB

Het spel tussen oppositie en meerderheid wordt voor Vlaams Belang zo een evenwichtsspel met als inzet : regeringsdeelname na de volgende verkiezingen. Dat lijkt enkel mogelijk als N-VA dan niet meer stemmen verliest. Of het moet zijn dat een traditionele partij in existentiële nood gekke sprongen maakt.

Pieter Bauwens