door Redactie Politiek ’t Pallieterke.
Vorig jaar in februari trok hij naar het Grondwettelijk Hof om de pas gestemde nieuwe eindtermen te doen terugfluiten “omdat de doelen te overladen zijn en er te weinig ruimte is voor remediëring en het eigen pedagogisch project van de scholenkoepels”. Ondertussen bleef de stroom aan internationale rapporten aanhouden, die telkens wezen op een zware inhoudelijke neergang van de onderwijskwaliteit op het vlak van wiskunde, taalbeheersing en dergelijke meer. Lieven Boeve (56), de grote baas van het zogenaamde katholiek onderwijs, wist dat hij in woelig water zat en zit, want er is meer aan de hand.
Het Grondwettelijk Hof besliste enkele dagen geleden dat de eindtermen van 2021 vernietigd moeten worden, want, aldus nog het Hof, die nieuwe eindtermen zijn zo omvangrijk en gedetailleerd dat die niet meer kunnen gelezen worden als minimumdoelstellingen. Daardoor laten ze te weinig ruimte om onderwijsnetten, schoolgemeenschappen en individuele scholen een eigen pedagogisch project te realiseren. Dat is dus een inperking van de vrijheid van onderwijs, zeggen de rechters.
Boter op het hoofd
Lieven Boeve krijgt dus gelijk en hij is tevreden : “Voor de vrijheid van ons onderwijs is dit een belangrijke uitspraak.” Op zich is dat natuurlijk juist, want extreme en betuttelende regelgeving is altijd beklemmend en leidt tot immobilisme van mensen van wie men creativiteit verwacht, de leerkrachten dus. Maar, waren het niet net die leerkrachten die reeds in groten getale al in de jaren ’90 aan de alarmbel trokken tegen de voortvarende onderwijshervormingen die toen op stapel stonden ? De invoering van de eindtermen, de eenheidsstructuur, de decretale hervormingen van basis- en secundair onderwijs, het leermodule- en betoelagingssysteem aan de universiteiten, … Zij zagen die hervormingen toen al als regelrechte bedreigingen van de onderwijskwaliteit en het fnuiken van eigen schoolprojecten, en meer nog : het inperken van individuele en creatieve mogelijkheden van de leerkrachten zelf door een gigantische planlast en het zich moeten verantwoorden voor elk punt dat gegeven of afgetrokken wordt. Om nog te zwijgen van de zwakke onderwijsopleidingen en het afkalven van de motivatie om nog voor ‘de job’ te kiezen, de impact van ‘bepaalde’ maatschappelijke evoluties en de vlucht van velen naar andere oorden of het voortijdige pensioen.
Naar die verontruste leerkrachten werd echter niet geluisterd, want de denkschema’s van pedagogen en andere theoretici kregen voorrang als de nieuwe heilsleer. Onderwijsbetweters en pretpedagogen domineerden de jongste decennia de onderwijscenakels. Het was al ‘vernieuwing’ wat de klok sloeg. En ook de politiek ging daarin mee, want op het kritische Vlaams Belang na, werd elke onderwijsvernieuwing vlot goedgekeurd door alle fracties. Ze hebben dus bijna allemaal boter op hun hoofd.
Brand blussen
Vandaag lijken sommigen te beseffen dat men te ver is gegaan, ook de koepel van het katholiek onderwijs. Lieven Boeve weet als geen ander dat hij met zijn onderwijsnet is meegezogen in een neerwaartse spiraal. Dat bewijst het recente rapport van Brinckman – een leerkracht met een jarenlange ervaring – overduidelijk. Daarin worden analyses gemaakt waarbij sommigen het schaamrood op de wangen moeten krijgen. Maar ook kritische onderwijsspecialisten als Wouter Duyck en Dirk Van Damme (die in de loop der jaren pas tot betere inzichten is gekomen) leggen meer dan eens overtuigend de vinger op de wonde.
Tekenend is ook de houding van cd&v die nu ook doet alsof ze altijd heeft gewaarschuwd voor de afkalving van de onderwijskwaliteit. Quod non. Boeve wil nu nog de brand blussen die zijn eigen net en zijn politieke vrienden mee aangestoken hebben. Het katholiek onderwijs is mismeesterd door z’n eigen bestuurders en ‘vrienden’, zoveel is duidelijk. Het is nog nauwelijks te onderscheiden van het gemeenschapsonderwijs.
Moed en lef
De verantwoordelijkheid van de top van het katholiek onderwijs is verpletterend. De sterke beer die het vrije onderwijs altijd was, lijkt wel jaren ingedommeld te zijn geweest en wordt nu weer stilaan wakker. Te laat. De usurpatoren hebben alles uitgehold en overgenomen. Wil Lieven Boeve in de geest van het rapport-Brinckman het roer vlak voor de ijsberg alsnog omgooien, dan zal hij in zijn cenakels grote kuis moeten gaan houden en de bakens duidelijk moeten verzetten. Hij zal moeten ingaan tegen de onderwijsbemoeiallen én hij zal het moeten opnemen voor de leerkrachten die maar één ambitie hebben : met gezag en met kennis van zaken lesgeven. Jawel, het is voor een deel de klok terugdraaien. Of Boeve daartoe de moed en het lef heeft, zal hij moeten bewijzen. Alle ogen zijn op hem gericht.
