Is Wallonië beschut tegen uiterst rechts ?

Een jaar vóór de presidentsverkiezingen geniet Emmanuel Macron een groter vertrouwen dan zijn twee voorgangers, François Hollande en Nicolas Sarkozy : 37% tegenover respectievelijk 14 en 28%.
Alles laat voorzien dat Macron in de tweede ronde nogmaals tegenover de voorzitster van het Rassemblement National, Marine Le Pen zal staan. De huidige peilingen geven in dat geval de president gewonnen met 54%, tegen 46% voor zijn rivale, al zijn de waarnemers het erover eens dat een verrassing niet uit te sluiten valt.

Tot nog toe kwam er altijd een republikeins front tot stand om extreemrechts de pas af te snijden. Maar de aversie die links, extreemlinks en traditioneel rechts koesteren voor de persoon van Emmanuel Macron kon de kaarten wel eens anders leggen, en vele sympathisanten van deze strekkingen ertoe brengen thuis te blijven of dan toch maar RN te stemmen. Het risico op dit soort poreusheid bestaat wel degelijk. Het Deense voorbeeld mag ons daaraan herinneren : een sociaaldemocratie die met de steun van uiterst rechts het asielrecht op de helling zet.
Zou op termijn dit alles niet ook een weerslag kunnen vinden in België ? Uitgesloten is dat niet. Bij de regeringscrisis van 2010-2011 vond de Commissie Buitenland van de Franse Assemblée de situatie zorgwekkend genoeg om twee van haar leden te belasten met een informatieopdracht rond de interne situatie in België. Het rapport was onherroepelijk : de opdeling van België in twee alsmaar homogenere en onderling verschillende taalblokken, zet het overleven van het land onvermijdelijk op het spel.

Komaan, laten we de staat nog eens hervormen !

Tien jaar later kan men alleen vaststellen dat die conclusie correct was : kenmerkend voor Wallonië is de meerderheid van links en extreemlinks, terwijl in Vlaanderen extreemrechts en de nationalisten triomferen.
Zes staatshervormingen hebben niet geleid tot een sereen en harmonieus samengaan van de twee grote gemeenschappen, en alles laat voorzien dat de voorbereiding van een zevende staatshervorming tegen 2024, die op de agenda van de Vivaldi-coalitie staat, op niets zal uitdraaien.
Wijlen Xavier Mabille, de wijze directeur van het CRISP, schreef het in 2007 : ‘Mocht de hypothese van een splitsing van de staat werkelijkheid worden (een hypothese waarvan ik al langer zeg dat ze in geen geval uit te sluiten valt), dan staat voor mij vast dat het probleem onvermijdelijk een Europese en internationale dimensie zou krijgen die er tot nog toe nog aan ontbreekt.’

Vlaams Belang en N-VA hebben dit gemeen dat ze aan het Koninkrijk België een eind willen maken. Als zij de dag na de verkiezingen van 2024 een meerderheid behalen in het Vlaams Parlement, dan kan niets beletten, noch in België noch in de EU, dat zij, steunend op hun democratische legitimatie unilateraal de Vlaamse onafhankelijkheid uitroepen.
Maar Xavier Mabille voegde daar in één adem aan toe : ‘Vlaanderen, of tenminste toch de meerderheid van de personen en instellingen die in naam van Vlaanderen optreden, zou kunnen beslissen over zijn eigen zelfbeschikking. Maar dat wil niet zeggen dat het tegelijk ook over de toekomst van Wallonië of Brussel zou kunnen beslissen.’

Zelf richt ik al meer dan tien jaar mijn aandacht op de toekomst van Wallonië in een post-Belgisch scenario en mijn analyses hebben mij doen concluderen : alleen integratie in de Franse Republiek biedt een duurzame toekomst voor het Waalse gewest .
De affaire Jürgen Conings doet het debat over extreemrechts weer oplaaien. De commentatoren haasten zich met de bewering dat die strekking van de Waalse radar verdwenen is vandaag, maar voegen daar toch aan toe dat ze weer zou kunnen opduiken mocht er een charismatische figuur opstaan – denken we maar aan de figuur van Leon Degrelle…

Een Frans spookbeeld

En hier duikt Marine Le Pen weer op, zij die de 20ste juli van 2011 verklaarde : ‘Mocht België uiteenspatten, en Vlaanderen zijn onafhankelijkheid uitroepen, een hypothese die alsmaar geloofwaardiger wordt, dan zou de Franse Republiek het zich tot een eer rekenen Wallonië in zijn schoot op te nemen. Dat Frankijk Wallonië in de steek zou laten, daar zijn de historische en hartelijke banden die onze twee volkeren verenigen te sterk voor.’
Op die verklaring valt niets af te dingen. De bewoording is nagenoeg dezelfde als die van generaal De Gaulle destijds. Maar daar stopt de vergelijking. Het zou een belediging zijn aan het adres van de leider van la France libre, die ter dood werd veroordeeld door het extreemrechtse Vichy-régime, om hem in verband te brengen met de voorzitster van het Rassemblement National.

Het is maar al te duidelijk : in het EU-parlement maakt het RN deel uit van de groep Identiteit en Democratie samen met onder andere Vlaams Belang en de Lega.
Om die reden hoop ik dat Marine Le Pen in 2022 niet tot het hoogste ambt zal toetreden. Want met haar mediatieke aura zou zij de Waalse vrucht wel eens wormstekig kunnen maken…

vertaling Marc Vanfraechem