De Nederlandse Taalunie heeft vandaag een nieuwe set adviezen gepubliceerd die geïnteresseerden bijbrengen hoe ze genderbewust om kunnen gaan met taal. “Die helpen je om weloverwogen taalkundige keuzes te maken als je wilt dat een specifiek persoon, een groep of iedereen zich kan herkennen in een formulering”, klinkt het.
De Nederlandse Taalunie werd in 1980 opgericht als een kennis- en beleidsorganisatie voor de Nederlandse taal. Zo geeft ze onder andere adviezen over hoe met taal omgegaan moet worden. In het nieuwste advies wordt behandeld hoe men op een genderinclusieve manier met het Nederlands om kan gaan en hoe men ervoor kan zorgen dat iedereen zich kan herkennen in wat er geschreven wordt.
“Genderbewust taalgebruik” is “taalgebruik waarin zowel vrouwen, mannen als non-binaire personen zich kunnen herkennen, waarin niemand uitgesloten wordt, en waarin niet één gender of sekse dominant is”, legt de Taalunie uit. Zo moet men proberen om termen te vermijden die als discriminerend, denigrerend of vooringenomen kunnen worden ervaren doordat ze impliceren dat één bepaalde gender of één bepaalde sekse de norm is.
Benoemen of vermijden
Concreet geeft de richtlijn verschillende strategieën aan wie genderbewust wil schrijven. Daarbij worden ook specifieke voorbeelden gegeven en is er af en toe wat achtergrondinformatie voorzien. Zo worden termen zoals “geboortegeslacht”, “gender”, “genderidentiteit” en “non-binair” toegelicht. Zo wordt er gesteld dat het een goed idee is om genders specifiek te benoemen zodat ze zichtbaar worden. “Zo kan je schrijven dat ‘iedereen moet doen waar hij, zij of die goed in is’ of woorden gebruiken waar alle genders zich in herkennen”, klinkt het.
Een andere manier om genderinclusief te schrijven is door te vermijden dat je naar het geslacht van personen verwijst. Zo wordt er aangeraden om bewust voor meervoudsvormen te kiezen of in de tweede persoon te schrijven. Op die manier moet je niet teruggrijpen naar woorden als “hij” of “zij” maar gebruik je gewoon “jij”. De andere adviesteksten gaan in op specifieke kwesties en situaties, zoals het aanduiden van beroepen (leerkracht/leraar/lerares), rollen (reizende/reizigster/reiziger), en functies (bewindsman/bewindsvrouw/bewindspersoon), in het bijzonder in personeelsadvertenties.
Foto’s (c) Gazet van Hove.