door Jurgen Ceder in ’t Pallieterke .

“Lerarentekort in Brussel wordt enkel groter”, was dinsdag de titel van de voorpagina van De Morgen. Het artikel stelt vast dat in grote steden meer leerkrachten het onderwijs te verlaten dan in de rest van het land. En in Brussel nog meer dan in andere steden. Waarom ? Brussels schepen van Onderwijs Ans Persoons beweert het te weten : het grootste deel van de leraars in Brussel zijn pendelaars en die werken liever dichter bij huis. Haar antwoord is tekenend voor de onwil om de olifant in de kamer te zien in het debat over het lerarentekort.

Een vriendin van mij is wel eerlijk over de reden waarom ze haar baan als leerkracht in Brussel heeft opgegeven en nu liever met haar man, die tuinman is, hagen gaat afscheren en onkruid wieden. Ze was het wangedrag en het gebrek aan respect beu vanwege haar in meerderheid allochtone leerlingen. Haar opvolgster heeft het in haar klas trouwens slechts een halve dag volgehouden.

Ze voegde eraan toe dat ook het vijandige gedrag van ouders haar bijna in een depressie had gestort. De vaststelling dat bijna de helft van de leraars dit jaar al het slachtoffer werd van verbale agressie vanwege ouders, kwam begin deze maand als een verrassing voor de onderzoekers van de Artevelde-hogeschool, maar niet voor leerkrachten die ooit in een concentratieschool hebben lesgegeven. Daarbij mogen we het probleem niet onder de mat schuiven dat ook het respect voor leraars vanwege Vlaamse ouders niet meer is wat het was.

De nadelen van diversiteit

Iedereen weet dat gebrek aan respect een van de voornaamste redenen is waarom leerkrachten afhaken. Een sprekend cijfer is de gemiddelde ervaring van leerkrachten. Die ligt een stuk lager in scholen met grote diversiteit. De reden is dat leerkrachten het daar niet lang uithouden en dan op zoek gaan naar scholen buiten de stad of naar een andere job. Dus moeten er telkens nieuwkomers gevonden worden.

In Nederland zijn daar cijfers over. Men berekende er dat in scholen met meer dan 75 procent leerlingen met een niet-westerse achtergrond het lerarentekort vijf keer zo groot is als waar maar een kwart van de leerlingen zo’n achtergrond heeft. Ook daar stelde men vast dat het probleem niet de instroom, maar de uitstroom is. In Vlaanderen zijn er nog genoeg jonge mensen die ervan dromen voor een klas te staan. Maar een derde van beginnende leerkrachten haakt weer af.

Diversiteit zorgt nog voor andere problemen, zoals het gebrek aan talenkennis dat volgens elke studie tot een leerachterstand leidt, niet alleen voor de betrokkenen, maar ook voor de rest van de klas. Een andere studie wijst ook uit dat er ook meer klachten over pestgedrag in scholen met grote diversiteit zijn.

GESCHIEDENIS : een klasje uit de jaren 1970, Atheneum Mortsel, allemaal brave blanke autochtone kinderen

Het onderwijs kampt wel met meer problemen dan het lerarentekort. En het lerarentekort is niet alleen het gevolg van de toenemende diversiteit in de scholen. De administratieve rompslomp is ook een steen des aanstoots. Wie echter de belangrijke rol wegmoffelt die migratie speelt in de stilaan kritieke problemen voor het Vlaamse onderwijs, heeft weinig kans bij een oplossing uit te komen.

Lees ook Hoe het evangelie van gelijke kansen en diversiteit het onderwijs vernietigt en Dalende onderwijskwaliteit baart Vlaamse partijen zorgen keer terug naar de essentie .

Foto’s (c) Gazet van Hove.